Piotr Kon - adwokat łódzkich robotników.

Piotr Kon (1865-1937) - adwokat, obrońca w procesach działaczy ruchu robotniczego na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego, działacz Organizacji Radykalnej Inteligencji „Wolność” w Łodzi. W dziejach łódzkiej palestry uznawany za jednego z jej najwartościowszych przedstawicieli.

(źródło fotografii: Narodowe Archiwum Cyfrowe/NAC)

Kon urodził się w Warszawie w rodzinie mieszczańskiej. Po ukończeniu gimnazjum podjął studia prawnicze w Warszawie i Petersburgu, które ukończył zdobywając tytuł adwokata przysięgłego. Pracował jako sędzia śledczy w Moskwie, do kraju wrócił w 1892 roku osiadając w Łodzi. Zamieszkał przy ulicy Św. Benedykta 3 (dzisiaj ulica 6 Sierpnia).

Lata 1900-1901, ul. Benedykta, widok z ul. Piotrkowskiej.

(źródło fotografii: https://fotopolska.eu/)

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1902.

W procesach sądowych Kon był obrońcą robotników oskarżonych o działalność polityczną, m.in. uczestników buntu tkaczy łódzkich w 1892 roku. Szczyt działalności Kona przypadł na lata 1905–1909, czas tzw. Rewolucji 1905 roku, kiedy to bronił m.in. zabójców łódzkiego przemysłowca Mieczysława Sielbersteina (bez powodzenia, orzeczono karę śmierci)...

"Rozwój", rok 1907.

"Rozwój", rok 1907.

"Ilustrowana Republika", rok 1929.

Przeczytaj w baedekerze:

FABRYKI SILBERSTEINÓW 

... Kon bronił oskarżonych o agitację i przechowywanie nielegalnej literatury, Jakuba Frontczaka, Marii Kakszty i Bencjana Gorochowa. Doprowadził do zakończenia lokautu w łódzkim przemyśle włókienniczym.

"Rozwój", rok 1907.

"Rozwój", rok 1907.

Kon był zasłużonym obrońcą. Pisano o nim:

Niemal jedyny wśród palestry łódzkiej swą wytężoną a bezinteresowną pracą ogarniał w latach zmagań z caratem wszystkich więźniów politycznych, bez różnicy przynależności partyjnej i organizacyjnej, który odważnie narażał się na szykany i represje władz rosyjskich, który wreszcie nie uląkł się nawet słynnego Kazankowa i jego groźby zesłania do Narymskiego Kraju.

"Ilustrowana Republika", dziennik z 11 czerwca 1929 roku.

Po wkroczeniu do Łodzi wojsk niemieckich 6 grudnia 1914 roku doprowadził do uwolnienia więźniów przetrzymywanych w więzieniu przy ulicy Milsza ( dzisiaj Kopernika) 29.

Dawne więzienie przy ulicy Milsza 29 (dziś ul. Kopernika, budynek zajmuje Komisariat Policji)

"Czas", kalendarz informacyno-adresowy, rok 1913.

Przeczytaj w baedekerze:

Kamienica przy ulicy Kopernika 29.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku Kon został członkiem honorowym Stowarzyszenia byłych Więźniów Politycznych, odznaczono go również Orderem Odrodzenia Polski i Krzyżem Niepodległości. Był działaczem Organizacji Radykalnej Inteligencji „Wolność”. Na prośbę Stowarzyszenia magistrat miasta Łodzi przyznał Piotrowi Konowi emeryturę „za wybitną działalność obrończą w latach 1905–1909”. Adwokat emerytury nie przyjął, tłumacząc się w liście do Prezydenta Łodzi dobrym stanem zdrowia.

"Ilustrowana Republika", rok 1929.

W okresie II Rzeczypospolitej utrzymywał kontakt z Polską Partią Socjalistyczną. W 1920 roku wraz z Aleksym Rżewskim, ówczesnym prezydentem miasta Łodzi, przemawiał podczas uroczystości pochówku rewolucjonistów 1905 roku w grobowcu na ul. Konstantynowskiej.

Kon był obrońcą kupców łódzkich: Lewsona, Solomona i Abrama Wojdysławskich oraz ich współpracowników: Szmula Ptasznika, Estery Ptasznik, Blata Spinmana w procesie o podpalenie składu przędzy (wydarzenie z dnia 15 stycznia 1926 roku).

"Ilustrowana Republika", rok 1926.

Namiętnością Kona była gra w karty. Załamany trudną sytuacją materialną, na co złożył się m.in. również fakt niepobierania opłat od ubogich za udzielanie porad prawnych, oraz sytuacją polityczną kraju, popełnił samobójstwo 22 lutego 1937 roku w Łodzi.

"Ilustrowana Republika", rok 1937.

Pochowany został w części ewangelicko-augsburskiej Starego Cmentarza w Łodzi. W uroczystości pogrzebowej wzięli udział m.in. przedstawiciele władz wojewódzkich, samorządowych, Wojska Polskiego oraz Naczelnej Rady Adwokackiej.

"Ilustrowana Republika", rok 1937.

Źródła:

Jerzy Urbankiewicz. Za płotem „Paradyzu”.

Marek Budziarek. Łodzianie.

Piotr Kon – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wycinki prasowe pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.

Fot. archiwalne ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego oraz strony https://fotopolska.eu/

Fot. współczesne Monika Czechowicz