Jej właścicielami byli Fryderyk Lande, a od 1912 roku - Dawid i Zygfryd Lande.
Właściciel kamienicy przy Piotrkowskiej 7, Dawid Lande, był architektem i inżynierem cywilnym. Urodził się w Łodzi, w 1868 roku. Absolwent łódzkiej Wyższej Szkoły Rzemieślniczej (1886 rok) oraz petersburskiego Instytutu Inżynierów Cywilnych (1886-1891), który ukończył z dyplomem inżyniera cywilnego X klasy. Po studiach rozpoczął pracę w Komitecie Techniczno-Budowlanym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Sankt Petersburgu, ale po kilku miesiącach był zmuszony zrezygnować z pracy z powodu złego stanu zdrowia (w czasie studiów chorował na tzw. „ostry katar”). Udał się następnie do Berlina, gdzie odbywał praktykę w znanym biurze architektonicznym „Kayser & Großheim”. W 1893 roku osiadł w Łodzi i rozpoczął działalność architektoniczną, szybko zdobywając uznanie i pozycję czołowego architekta w mieście. W jego twórczości dominują dużej skali śródmiejskie kamienice o dekoracyjnych fasadach, w których chętnie stosował motywy barokowe i rokokowe. Zapisał na swoim koncie także liczne gmachy użyteczności publicznej. Jego pozycję ugruntowała realizacja gmachów rządowych: poczty (projekt przy współpracy z inż. Mikołajem Boczorowem oraz nadzór budowy) i Banku Państwa (obecnie oddział Banku Polskiego).
"Dziennik Łódzki", rok 1967.
źródła:
Sławomir Krajewski, Jacek Kusiński. Piotrkowska, spacer pierwszy.
Krzysztof Stefański. Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych miasta.
Fot. Monika Czechowicz
Fot. archiwalne ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.
Führer dur Lodz, 1898 (tutaj: Lange)
Informator Handlowo-Przemysłowy, rok 1911.
"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1912.
"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1914.
Skromne dekoracje elewacji wzbogacono trzema trójkątnymi naczółkami w najwyższej części budynku.
Właściciel kamienicy przy Piotrkowskiej 7, Dawid Lande, był architektem i inżynierem cywilnym. Urodził się w Łodzi, w 1868 roku. Absolwent łódzkiej Wyższej Szkoły Rzemieślniczej (1886 rok) oraz petersburskiego Instytutu Inżynierów Cywilnych (1886-1891), który ukończył z dyplomem inżyniera cywilnego X klasy. Po studiach rozpoczął pracę w Komitecie Techniczno-Budowlanym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Sankt Petersburgu, ale po kilku miesiącach był zmuszony zrezygnować z pracy z powodu złego stanu zdrowia (w czasie studiów chorował na tzw. „ostry katar”). Udał się następnie do Berlina, gdzie odbywał praktykę w znanym biurze architektonicznym „Kayser & Großheim”. W 1893 roku osiadł w Łodzi i rozpoczął działalność architektoniczną, szybko zdobywając uznanie i pozycję czołowego architekta w mieście. W jego twórczości dominują dużej skali śródmiejskie kamienice o dekoracyjnych fasadach, w których chętnie stosował motywy barokowe i rokokowe. Zapisał na swoim koncie także liczne gmachy użyteczności publicznej. Jego pozycję ugruntowała realizacja gmachów rządowych: poczty (projekt przy współpracy z inż. Mikołajem Boczorowem oraz nadzór budowy) i Banku Państwa (obecnie oddział Banku Polskiego).
Lande zalicza się do pionierów stosowania na gruncie łódzkim, a także i w skali ogólnopolskiej, konstrukcji żelbetonowych. W 1899 roku, wykonany został przez niego strop żelbetonowy w fabryce Juliusza Kunitzera na Widzewie (w kwietniu 1900 roku sprawdzano jego wytrzymałość). W tymże roku wygłosił na posiedzeniu Sekcji Technicznej Łódzkiego Stowarzyszenia Techników wykład „O stropach żelazno-betonowych systemu Feketekazy’ego”. Udzielał się także aktywnie w środowisku zawodowym i na polu społecznym. W styczniu 1902 roku współorganizował w Łodzi zjazd towarzyski absolwentów petersburskiego Instytutu Inżynierów Cywilnych. Rok później wystawiał swoje projekty w dziale architektonicznym Wystawy Artystów Łódzkich, prezentując m.in. projekt warszawskiego domu E. Zaremby (…).
Jest jednym z bardziej znanych architektów łódzkich przełomu XIX i XX wieku, działającym także z powodzeniem w latach 20. XX wieku, w okresie Polski niepodległej. W owym czasie traktowany był już jako nestor architektury łódzkiej, powierzano mu projekty wielu znaczących gmachów, także wyrazem uznania był jego udział w jury konkursu na projekt Domu Ludowego (1925 rok), konkursu na szpital Czerwonego Krzyża (1927) oraz osiedla mieszkaniowego na Polesiu Konstantynowskim (1928).
Jego dorobek jest bardzo bogaty – obejmuje blisko 200 dzieł. Większość z nich to kamienice, ale liczne są także budynki użyteczności publicznej o różnorodnych funkcjach. W jego twórczości dominują formy historyczne, ale z powodzeniem, zwłaszcza w realizacjach warszawskich, stosował również rozwiązania secesyjne. Dorobek Dawida Lande każe go uznać za najważniejszego twórcę łódzkiego, przełomu XIX i XX wieku.
Ważniejsze prace Landego w Łodzi:
· - kamienica Mendla Pinkusa i Jakuba Lande przy ulicy Spacerowej 1 (al. Kościuszki) (1894)
· - kamienica Bernarda Glüksmana przy ulicy Spacerowej 36 (1895)
· - kamienica Jakóba (Jakuba) Joskowicza przy ulicy Piotrkowskiej 271 (1894)
· - kamienica Edwarda Kindermanna przy ulicy Piotrkowskiej 85 (1896-1897)
· - neobarokowa kamienica przy ulicy Gdańskiej 42 (1897)
· - kamienica Mendla Lejba Briksa przy ulicy Narutowicza 42 (1910)
· - rozbudowa willi Stillera przy ulicy Jaracza 45 ( (1899-1901)
· - budynek magazynowo-handlowy na posesji Jonasza Warszawskiego przy ulicy Piotrkowskiej 114/116 (1897), dawna galeria „Atlas Sztuki”
- przebudowa kamienicy Roberta Schweikerta przy ulicy Piotrkowskiej 56 (projekt z 1911 roku)
i wiele innych…
"Łódzki Głos Obywatelski", rok 1935.
Wracamy na ulicę Piotrkowską.
"Dziennik Łódzki", rok 1884.
Numeracja ulicy zmieniała się. Posesja przy dzisiejszej Piotrkowskiej 7 do 1850 roku posiadała numer 63, a w latach 1850-1891 numer 281 i mieściły się tu sklepy różnych branż.
"Łódzkie Ogłoszenia/ Łodźer Anzeiger", 1864.
"Lodzer Zeitung", 1867.
"Lodzer Zeitung", 1868.
"Lodzer Zeitung", 1868.
"Dziennik Łódzki", rok 1884.
"Rozwój", rok 1899.
"Rozwój", rok 1919.
Informator m. Łodzi z kalendarzem, rok 1920.
Informator m. Łodzi z kalendarzem, rok 1920.
Informator m. Łodzi z kalendarzem, rok 1920.
Na początku XX stulecia funkcjonował przy Piotrkowskiej 7 tak zwany "kantor służących", biuro pośrednictwa pracy dla dziewcząt poszukujących pracy jako służące.
Informator Handlowo-Przemysłowy, rok 1911.
Pod koniec XIX wieku 83% służących w Królestwie Polskim stanowiły kobiety, był to zatem zawód bardzo sfeminizowany. Wykonywanie tego zawodu było dla kobiet koniecznością i często ostatecznością, a w miastach zaś marzeniem było przejście do pracy w fabryce.
Jednak po przybyciu do miasta, do nowego środowiska, zdobycie pracy służącej także nie było łatwe. Młode dziewczęta próbowały szukać pracy przy pomocy ogłoszeń prasowych lub za pośrednictwem „kantorów służących”. W Łodzi działało wiele kantorów służących, co świadczyło o dużych potrzebach i chęci zatrudniania w tym zawodzie. W latach 1895-1907 działały w Łodzi między innymi kantory pośredniczące w oferowaniu pracy służącym: Adolfa Brańczyńskiego (Zachodnia 27), Izaaka Powirskiego (Piotrkowska 6), Eugeniusza Olszewskiego (Zachodnia 26), Mariana Głuchowskiego i Marii Chełmońskiej, Pawła Szczepanika (Dolna 7), Idalii Sudnik (Wschodnia 47), Konstancji Kazibutowskiej (Solna 7), Mikołaja Kowalewa (Pańska 9), Tekli Wagner (Piotrkowska 121), Wandy Rościszewskiej (Piotrkowska 90), Marii Strzeleckiej (Mikołajewska 28) i wiele innych.
Kantory te cieszyły się złą sławą, faktorki stręczące służące oszukiwały niedoświadczone dziewczęta, żądały wysokich opłat za usługi i w zastaw zatrzymywały paszport i rzeczy poszukującej pracy. Bez ważnego paszportu niechętnie przyjmowano do pracy nieznajome osoby, dobrze widziane były także referencje (więcej w baedekerze TUTAJ)
"Ilustrowana Republika", rok 1927.
"Ilustrowana Republika", rok 1928.
"Nojer Fołksbłat", 1929.
W okresie międzywojennym przy Piotrkowskiej 7 mieścił się sklep z obuwiem gumowym J. Tsakumakisa.
"Głos Poranny", rok 1930.
... i inne firmy:
"Dziesięć lat Odrodzonej Polski Niepodległej w życiu powiatu łódzkiego 1918-1928"
"Republika", rok 1924.
"Republika", rok 1925.
"Głos Poranny", rok 1932.
"Głos Poranny", rok 1936.
"Głos Poranny", rok 1937.
"Republika", rok 1938.
"Głos Poranny", rok 1938.
"Głos Poranny", rok 1938.
"Głos Poranny", rok 1939.
Po II wojnie światowej:
"Dziennik Łódzki", rok 1947.
"Dziennik Łódzki", rok 1948.
"Dziennik Łódzki", rok 1968.
"Dziennik Łódzki", rok 196
"Dziennik Łódzki", rok 1972.
"Odgłosy", rok 1989.
... i na zakończenie sensacyjnie:
"Głos Poranny", rok 1935.
Sławomir Krajewski, Jacek Kusiński. Piotrkowska, spacer pierwszy.
Krzysztof Stefański. Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych miasta.
Fot. archiwalne ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.
Pytałem się już na innej stronie Państwa witryny, ale spróbuję też tutaj. Gdzie znajdę informacje o kamienicy Dawida Lande na Piotrkowskiej 7?
OdpowiedzUsuń