Nowy właściciel zobowiązał się do:
utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki tkanek bawełnianych, składającej się z 3 warsztatów, przy której 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia domu drewnianego jednofamilijnego.
Po śmierci Floriana Krepsa nieruchomość przeszła w ręce jego syna, Floriana juniora i córki Anny, zamężnej Grohman. Florian junior wykupił udziały siostry i stał się jedynym właścicielem nieruchomości.
Fryderyk Eisenbraun był jednym z przywódców buntu ręcznych tkaczy z 1861 roku zwanego "luddyzmem", skierowanego przeciwko zmechanizowanym krosnom.
Położona jest na obszernej wydłużonej działce, porośniętej starodrzewem, poprzedzona dziecięcym placem zabaw.
Budynek sąsiaduje ze stojącym nowym kościołem, od wschodu ma zabudowania dawnej fabryki, a od północy dawną fabrykę Adama Ossera (więcej o fabryce Adama Ossera w baedekerze TUTAJ).
Elewacja frontowa od strony zachodniej, skierowana jest w stronę ulicy. Wejście główne osłonięte jest żelaznym przeszklonym daszkiem i ujęte kolumnami, nad nim duże zamknięte arkadowo okno.
Willa zbudowana została z nietynkowanej cegły licówki, boniowana i tynkowana w partii parteru, całość utrzymana w neorenesansowej szacie wzbogaconej później o elementy "stylu szwajcarskiego".
W kamienicy przy Piotrkowskiej 68 mieszkał Dawid (Lejb) Helman, lekarz laryngolog.
Dawid Helman urodził się w 1875 roku w Częstochowie. Po ukończeniu szkoły średniej studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, tam też uzyskał doktorat medycyny w zakresie laryngologii w 1900 roku. Po odbyciu praktyki w kraju i za granicą zamieszkał w 1902 roku w Łodzi. Podczas wojny rosyjsko-japońskiej Dawid Helman służył na Dalekim Wschodzie jako asystent w oddziale otiatrycznym szpitala wojskowego. Ponownie został wcielony do wojska w roku 1924, został skierowany na front południowo-zachodni. Wydarzenia rewolucyjne 1917 roku zastały go w Czerniowcach, gdzie opiekował się ludnością polską, a nawet został wybrany do tamtejszego magistratu na przewodniczącego komisji kulturalno-oświatowej działającej w Domu Polskim. Przenoszony kolejno do różnych szpitali wojskowych, znalazł się w Petersburgu, skąd w połowie 1918 roku powrócił do Łodzi, gdzie został lekarzem oddziału czołgów 31 pułku Strzelców Kaniowskich i ordynatorem oddziału laryngologicznego Szpitala Okręgowego.
Dr. Helman prowadził praktykę prywatną, pracował też w Instytucie Leczenia Radem Łódzkiego Towarzystwa Zwalczania Raka. Był członkiem i wchodził w skład zarządu Łódzkiego Esperanckiego Towarzystwa Łodzi (Lodza Esparanto-Societo), członkiem Komisji Gospodarczej przy Wydziale Zdrowotności Publicznej, prezesem sekcji łódzkiej Towarzystwa Otolaryngologów (w latach 1926-1928), zastępcą prezesa zarządu Izby Lekarskiej Łódzkiej, członkiem zarządu łódzkiego oddziału TOZ.
Po ustanowieniu niemieckiej administracji w Łodzi został członkiem zatwierdzonej 5 listopada 1939 roku Rady Starszych. Aresztowany 11 listopada w czasie jej pierwszego posiedzenia, a następnie zwolniony, wszedł w skład drugiej Rady, ukonstytuowanej w lutym 1940 roku, z upoważnienia której kierował Wydziałem Zdrowia Gminy do całkowitego zamknięcia getta prze Niemców, w kwietniu 1940 roku. Był w tym czasie zastępcą przełożonego Starszeństwa Żydów w getcie łódzkim – Chaima Mordechaja Rumkowskiego. Po zamknięciu getta zastąpił go na tym stanowisku dr Leon Szykier, a on sam pracował jako lekarz. Zmarł 14 listopada 1942 roku, co odnotowuje „Kronika getta łódzkiego”. Miejsce pochówku nie jest znane. Jego żona Paulina (1888-1944) zginęła w Oświęcimiu (Auschwitz).
Po II wojnie światowej mieściła się tutaj między innymi, siedziba "Kuriera Popularnego" (wychodzącego w latach 1944-1956, wydawca Wojewódzki Komitet PPS) i Studium Języków Obcych.
Małgorzata Zawada :
Galeria ASP przy ulicy Piotrkowskiej 68 rozpoczęła swoją działalność 16 marca 2015 roku. Jest miejscem prezentacji różnorodnych prac studentów ze wszystkich wydziałów uczelni, a jej głównym zadaniem jest propagowanie sztuki współczesnej wśród mieszkańców Łodzi. Jest naszym „oknem na świat”, które ma także zachęcać do studiowania w Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi. Charakterystycznym elementem galerii jest widoczny z ulicy ażurowy, intensywnie chabrowy sufit. Wzór został przeniesiony z konkretnej XIX-wiecznej kamienicy z ul. Piotrkowskiej 171. Autorki dekoracyjnego sufitu to: Zuzanna Strychalska, Olga Fiedorowicz, Patrycja Chaberska oraz Paulina Maślak z Wydziału Wzornictwa i Architektury Wnętrz. Praca powstała pod kierunkiem dr. hab. Roberta Sobańskiego i dr. Bogusława Krzciuka.
Strona galerii:
Galeria ASP Piotrkowska 68
Krzysztof Stefański. Łódzkie wille fabrykanckie.
Jan Bohdan Gliński. Słownik lekarzy.
Andrzej Kempa, Marek Szukalak. Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny.
https://piotrkowska-nr.pl/
Galeria Piotrkowska 68 (lodz.pl)
Fryderyk Eisenbraun i bawełniana manufaktura przy dawnej ulicy Widzewskiej.
Adam Osser - przemysłowiec i społecznik.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz