Curriculum vitae (z łacińskiego bieg życia, przebieg życia) - daty z życia Łodzi - sukcesywnie i... subiektywnie uzupełniane, czyli wszystko po kolei...
8000-4500 p.n.e.
|
Najwcześniejsze ślady pobytu ludzi, środkowy okresu
epoki kamienia. Odkryto je na piaszczystych wydmach w Rudzie Pabianickiej nad
rzeką Jasień oraz na Zdrowiu.
|
4500-1800 p.n.e.
|
Pierwsze ślady stałego osadnictwa. Odkryto je na
terenach: Starych Chojen, Rudy Pabianickiej, Chocianowic, Lublinka, Retkini,
Zdrowia (wschodni brzeg rzeki Łódki), Karolewa, Nowego Złotna (wydmy koło
ulicy Cyganki), Julianowa, Stoków oraz w Śródmieściu (ulica Wólczańska 202). CZYTAJ
|
1800-1200 p.n.e.
|
Odkryte ślady pobytu ludzi z początku epoki brązu w
Rudzie Pabianickiej, Julianowie i Rogach.
|
1300-300 p.n.e.
|
Ślady osadnictwa z okresu kultury łużyckiej odkryto
w Łagiewnikach, Rudzie Pabianickiej, na Nowym i Starym Złotnie, Marysinie,
Retkini, Teofilowie, Widzewie, Lublinku, Starych Chojnach i na Zdrowiu.
|
1242
|
Pierwsza wzmianka o Radogoszczu (dotyczy wizyty
księcia Konrada Mazowieckiego).
|
1332
|
Pierwsze wzmianki o Łodzi pochodzące z dokumentu
księcia łęczyckiego i dobrzyńskiego Władysława Ziemowica. CZYTAJ
|
1350
|
Pierwsza wzmianka o Rogach.
|
ok. 1370
|
Arcybiskup gnieźnieński Jarosław Bogoria Skotnicki
eryguje pierwszą parafię na terenie Łodzi.
|
1380
|
Pierwsza wzmianka o Widzewie.
|
1387
|
Biskup włocławski Jan Kropidło nadaje sołectwo wsi
Łódź i Widzew sołtysowi Januszowi i jego następcom, a także (10 czerwca)
przenosi wsie Łódź i Widzew z prawa polskiego na prawo niemieckie (średzkie). CZYTAJ
|
1390
|
Pierwsza wzmianka o Stokach.
|
1399
|
Pierwsza wzmianka o Chojnach Dużych i Łagiewnikach
(były to wsie służebne). CZYTAJ
|
1414
|
15 maja - wieś Łodzia uzyskuje
przywilej lokacyjny.
|
1423
|
29 lipca – erekcja miasta na prawie magdeburskim;
król Władysław Jagiełło (w Przedborzu w dzień św. Marty) nadaje Łodzi prawa
miejskie. CZYTAJ
|
1424
|
7 stycznia – biskup włocławski Jan Pella z Niewiesza
określa obowiązki i przywileje mieszczan łódzkich w stosunku do właściciela
miasta oraz potwierdza stare przywileje.
|
1428
|
Pierwsza wzmianka o Księżym Młynie.
|
1430
|
Pierwsza wzmianka o Bałutach.
|
1440
|
Pierwszy wpis w najstarszej znanej łódzkiej księdze
Rady Miejskiej.
|
1459
|
Łódź wyekwipowała jednego zbrojnego na wyprawę
przeciwko Krzyżakom.
|
1474
|
Pierwsza wzmianka o Chojnach Małych i Woli
Stokowskiej (Budy Stoki).
|
1486
|
Pierwszy łodzianin – Bartłomiej syn Jana – wstępuje
na Akademię Krakowską.
|
1487
|
5 kwietnia – wizyta w Łodzi króla Kazimierza
Jagiellończyka w drodze powrotnej ze zjazdu szlachty w Kłodawie.
|
1512
|
Pierwsza wzmianka o Złotnie.
|
1517
|
Biskup Maciej Drzewiecki poleca kopiowanie
najstarszych dokumentów, m.in. dotyczących Łodzi.
|
1520
|
Pierwsza wzmianka o Modrzewiu.
|
1522
|
Pierwsza wzmianka o Kozinach.
|
1527
|
Ksiądz Jan Choiński w księdze „Liber Retaxa
Tionum” wymienia wysokość danin mieszczan łódzkich na rzecz biskupa
(od domów, placów, ogrodów i roli – 7 grzywien i 2 grosze; od karczem – 1,5
grzywny; stelmachy i szewcy – 63 grosze, kmiecie ze Starej Łodzi – 5,5
grzywny i 18 groszy; wieś Widzew – 3 grzywny).
|
1529
|
Pierwsza wzmianka o Rąbieniu.
|
1534
|
Spis ludności wykazuje 100 mieszkańców, (w tym: 1
bednarz, 3 cieśli, 2 kowali, 1 krawiec, 1 kuśnierz, 3 młynarzy, 2 szewców)
oraz 80 domów.
|
1535
|
Z tego roku pochodzi dokument z najstarszą zachowaną
pieczęcią miejską. CZYTAJ
|
1550-1560
|
Szczytowy okres rozwoju Łodzi rolniczej: 70-90
domów, 160 rodzin, 650-800 mieszkańców, szkoła parafialna.
|
1561
|
12 października – Jan Uchański biskup włocławski
potwierdza stare i nadaje nowe przywileje dla Łodzi oraz zezwala na
wybudowanie nowego ratusza i jatek w Łodzi.
|
1569
|
Paweł Rożkowic z Łodzi zostaje profesorem Akademii
Krakowskiej, a następnie prokuratorem dóbr uniwersyteckich.
|
1572
|
Pożar strawia połowę miasta – 41 domów.
|
1577
|
Data widniejąca na najstarszej czytelnej pieczęci
miejskiej, używanej do 1827 roku, czyli 240 lat. CZYTAJ
|
1587
|
Paweł Rożkowicz zapisuje swój bogaty księgozbiór
Akademii Krakowskiej, a rodzinnemu miastu Łódź 200 florenów. Procenty od
darowizny miały posłużyć na stypendia dla łodzian studiujących w Akademii
oraz na wyposażenie biednych dziewcząt przy zamążpójściu.
|
1596
|
Zapis w księgach archiwum kapitularnego regulujący
granice Łodzi pomiędzy biskupem kujawskim a kapitułą krakowską.
|
1623
|
Łódź ma 118 domów, 3 karczmy, 10 piwowarów.
|
1647
|
Przy kościele św. Wojciecha powstaje z fundacji
Mulinowicza zakrystia; był to pierwszy murowany obiekt na terenie Łodzi.
|
1652
|
8 lipca – jedyny notowany proces o czary wytyczony
mieszczce łódzkiej Zośce Straszybódce (Strasibótce); została oddana przez sąd
mistrzowi (katowi) na kwestie; zmarła w czasie tortur.
|
1656
|
2 maja – umiera Maciej Kornis (Garnis) ostatni wójt
z rodziny sprawującej ten urząd od prawie 100 lat. Dzieciom pozostawia w
spadku: kontusz, żupan, szablę, pistolety i siodło…
|
1661
|
Zapis w aktach miejskich o spustoszeniu miasta przez morowe
powietrze (zarazę) i szwedzką wojnę.
|
1666
|
Wielki pożar Łodzi – spłonęła część domów i
zabudowań gospodarczych.
|
1676
|
Budowa drewnianego kościoła w Łagiewnikach z
fundacji Samuela Żelewskiego z Żelaznej (ówczesnego dziedzica Łagiewnik);
później fundator przekazał go na własność oo. Franciszkanom z
Piotrkowa. CZYTAJ
|
1680
|
Utworzenie klasztoru w Łagiewnikach. Przywilejem
papieskim Łagiewniki uznano za miejsce cudowne. CZYTAJ
|
1701
|
Rozpoczęcie budowy istniejącego do dziś murowanego
kościoła w Łagiewnikach. CZYTAJ
|
1728
|
Upadek miasta po najeździe szwedzkim. Łódź zostaje
złupiona i spalona, zostaje tylko 39 domów.
|
1734
|
Andrzej, syn Stanisława Drewnowicza (dawniej Drewno)
zostaje burmistrzem. CZYTAJ
|
1756
|
Jan Drewnowicz zostaje burmistrzem. CZYTAJ
|
1765-1768
|
Budowa modrzewiowego kościoła , stojącego do dziś
przy ulicy Ogrodowej (ufundowana przez biskupa włocławskiego ks. Antoniego
Kazimierza Ostrowskiego). CZYTAJ
|
1769
|
W Łodzi są tylko 64 zamieszkałe domy, 24 puste
place, 2 szewców, 8 kołodziejów, 1 krawiec. Jest to wynikiem głownie
zniszczeń wojennych, panującej zarazy, klęsk głodowych i pożarów, które
osłabiły miasta centralnej Polski.
|
1775
|
- Aleksy Drewnowicz zostaje burmistrzem.
- osiedlenie się pierwszej w Łodzi znanej z nazwiska
rodziny żydowskiej – dzierżawcy browaru miejskiego Joachima Zelkowicza. CZYTAJ
|
1777
|
|
1783
|
Opis miasta i okolic przez ks. Jędrzeja Majera pod
tytułem „Taryffa parochie miasteczka Łodzi”.
|
1793-1801
|
Piotr Drewnowicz jako ostatni sprawuje urząd
burmistrza Łodzi.
|
1793
|
Łódź dostaje się do zaboru pruskiego. Stan miasta
jest tak opłakany, że powstaje projekt, aby odebrać Łodzi prawa miejskie.
|
1795
|
Po trzecim rozbiorze Łódź znajduje się w granicach
departamentu warszawskiego, a wsie okalające miasto podlegają landratowi
zgierskiemu rezydującemu w Leśmierzu.
|
1796
|
Władze pruskie przejmują własność kościelną, dzięki
czemu Łódź staje się miastem królewsko-pruskim (rządowym) i nigdy już nie
wraca pod władzę prywatnego właściciela.
|
1800
|
Łódź zamieszkuje 428 obywateli.
|
1806
|
Koniec zaboru i odnowienie zarządu miasta. Były
policyjny burmistrz Józef Aufschlag nie opuszcza Łodzi, lecz zostaje
jako posesjonat miejski.
|
1807
|
Łódź w granicach Księstwa Warszawskiego, 106 domów i
około 440 mieszkańców.
|
1808
|
Kwerenda rządowa wzywa burmistrza łódzkiego do udzielenia
wiadomości o wszystkich znajdujących się w Łodzi fabrykach i manufakturach,
jako też warsztatach i rękodzielniach robienia jedwabiu, wełny, płótna i
bawełny.
- otwarcie szkoły elementarnej na Starym Mieście,
Szymon Grabowski pierwszym nauczycielem.
|
1809
|
- zarządzenie o utworzeniu w Łodzi Gwardii
Narodowej.
- pierwszy imienny spis ludności żydowskiej: wśród
430 mieszkańców Łodzi jest 98 Żydów (24 rodziny). CZYTAJ
- powstanie Gminy Żydowskiej. Gmina kupuje od
Aufschlaga plac przy ulicy dworskiej i buduje tam drewnianą bożnicę.
|
1810
|
- Dekret Fryderyka Augusta o obowiązku prowadzenia
ewidencji ludności (w Łodzi mieszka 514 osób.
- reorganizacja samorządu łódzkiego. Dawny magistrat
staje się Urzędem Municypalnym.
- pierwsze wybory starszych kahału gminy łódzkiej.
Wybrano Pinkusa Sonenberga i Mendla Moszkowicza.
|
1811
|
- założenie pierwszego cmentarza żydowskiego przy
ulicy Wesołej.
- zorganizowanie bractwa pogrzebowego – chewra
kadisza. CZYTAJ
|
1812-1813
|
Pierwszy plan miasta sporządzony przez Franciszka
Johnney’a.
|
1813
|
- Jehuda Arie, syn rabina Garona z Widawy, zostaje
pierwszym rabinem łódzkim.
- w Łodzi działają 493 fabryki.
|
1815
|
W wyniku Kongresu Wiedeńskiego Łódź znajduje się w
zaborze rosyjskim, w tzw. Królestwie Polskim.
|
1817
|
Z pieczęci miejskiej na ponad 100 lat znika herb
Łodzi zastąpiony carskim orłem dwugłowym (początkowo polskim). CZYTAJ
|
1818
|
Początek budowy traktu łęczycko-piotrkowskiego
biegnącego przez Łódź (budowano go 2 lata).
|
1819
|
Założenie nowego cmentarza przy drodze do młyna
Mania (obecnie Ogrodowa).
|
1820
|
- postanowienie namiestnika Królestwa Polskiego o
uprzemysłowieniu Łodzi wg projektu Rajmunda Rembielińskiego – prezesa Komisji
Województwa Mazowieckiego. CZYTAJ
- oddanie do użytku nowego „domu gminnego” – ratusza
przy ulicy Kościelnej.
- powołanie pierwszego policjanta miejskiego
(zostaje nim Łukasz Baranowski).
- Łódź liczy już 700 mieszkańców.
|
1821
|
- Namiestnik Józef Zajączek zatwierdza projekt o
uczynieniu Łodzi osadą fabryczną. Władze Królestwa Polskiego udzielają
Rajmundowi Rembielińskiemu pełnomocnictwa na urządzenie osady
fabrycznej. CZYTAJ
- likwidacja łódzkiego kahału i utworzenie na jego
miejsce Dozoru Bożniczego.
- po raz pierwszy pojawia się nazwa: ulica
Piotrkowska (od Placu Kościelnego do Rynku Starego Miasta). Została ona
wytyczona dokładnie w tym samym miejscu, którędy przebiegał średniowieczny
trakt.
|
1823
|
- pierwsza łódzka osada włókiennicza -
"Sukiennicze Nowe Miasto", rok ten uważany jest za początek
"Łodzi przemysłowej".
- wybudowanie pierwszych rządowych, murowanych domów
dla sukienników. Pod koniec roku przybywa do Łodzi duża grupa osadników –
tkaczy sukienników z Zielonej Góry. CZYTAJ
|
1824
|
-założenie Bractwa Kurkowego – Lodzer
Bürger-Schützengilde, pierwsze strzelanie (Gotlieb Strauch zostaje pierwszym
Królem Kurkowym).
- z Saksonii przybywa Christian Fryderyk Wendisch,
któremu nadano tytułem dzierżawy wieczystej Księży Młyn.
- powstaje Zgromadzenie Majstrów Tkackich w Łodzi.
- Saeneger uruchamia farbiarnię.
- budowa nad rzeką Jasień (1824-1826) pierwszej
manufaktury składającej się z bielnika, krochmalni, suszarni, folusza i
magla.
|
1825
|
- Benedykt Tykiel wydaje instrukcje ustalającą
warunki osiedleńcze dla przędzarzy lnu.
- powstaje Zgromadzenie Czeladników Tkackich.
- mocą dekretu namiestnika Królestwa Polskiego
powstaje na Starym Mieście tzw. rewir żydowski. CZYTAJ
- Christian F. Wendisch instaluje w swojej fabryce
mechaniczne urządzenie przędzalnicze z napędem wodnym.
- z Czech przybywa do Łodzi rodzina Richterów.
- pierwszy rządowy budynek fabryczny, tzw. Bielnik
Kopischa. CZYTAJ
- Car Rosji Aleksander I odwiedza Łódź i zachęca do
jej rozbudowy.
- Łódź liczy 1004 mieszkańców.
- oddanie pierwszych 12 rządowych drewnianych domów
w osadzie bawełniano-lnianej Łódka.
|
1827
|
- ustalenie nowych warunków osiedlania się
starozakonnych. Rewir obejmuje rejon ulic Podrzecznej, Wolborskiej i Starego
Rynku. CZYTAJ
- oddanie do użytku nowego, murowanego ratusza przy
Nowym Rynku (plac Wolności). CZYTAJ
|
1828
|
|
1829-1830
|
Powstaje pierwsza murowana kamienica w Łodzi,
wystawiona przez radnego Antoniego Bittdorfa - przy Nowym Rynku (plac
Wolności). CZYTAJ
|
1833
|
Przychodzi na świat Izrael Poznański. CZYTAJ
|
1834
|
Karol Gottlieb Steinert zakłada drukarnię i
farbiarnię bawełny.
|
1835
|
Powstaje "biała fabryka" Ludwika
Geyera. CZYTAJ
|
1837
|
- w Łodzi przychodzą na świat Franciszek Kindermann
i Fryderyk Wilhelm Schweikert.
|
1839
|
- zastosowanie w produkcji maszyny parowej, którą
jako pierwszy w Łodzi uruchomia Ludwik Geyer. CZYTAJ
- Jakub Peters wystawia okazały dom przy rogu
Piotrkowskiej i Przejazd (dzisiejszej Tuwima) z przeznaczeniem dla Związku
Majstrów Tkackich.
|
1840
|
|
1841
|
- w Łodzi, przychodzi na świat Szaja Rosenblatt.
|
1842
|
- Łódź staje się drugim co do wielkości miastem
królestwa Polskiego.
- rozpoczyna pracę tkalnia Józefa Richtera.
|
1845
|
Powstają przędzalnie Ludwika Grohmana. CZYTAJ
|
1846
|
Memoriał do Mikołaja II w sprawie przemianowania
Łodzi na "Mikołajew". CZYTAJ
|
1851
|
Fryderyk Sellin urządza letnią scenę teatralną (Nowy
Rynek 8)
|
1852
|
Izrael Poznański przejmuje firmę z rąk ojca.
|
1853
|
Do Łodzi przybywa Karol Scheibler.
|
1854
|
Karol Scheibler uruchamia duży, posiadający wiele
nowoczesnych rozwiązań zakład przemysłowy.
|
1855
|
Powstaje trójwyznaniowy zespół cmentarzy przy ul.
Ogrodowej (zwany dziś Starym Cmentarzem).
|
1860
|
- Łódź ma już 32 639 mieszkańców.
- Łódź może pochwalić się też: 15 fabrykami
włókienniczymi, 8 hotelami i domami zajezdnymi, 13 szkołami i szpitalem.
|
1861
|
- Bunt tkaczy. Tkacze z łódzkich fabryk nie mogąc
znieść warunków, w których przyszło im żyć, zdecydowali się na otwarty bunt.
Wystąpienie to miało dosyć burzliwy przebieg, włącznie z niszczeniem
maszyn. CZYTAJ
- powiększenie rewiru żydowskiego – przyłączenie
rejonów ulic Aleksandrowskiej, św. Jakuba, Jerozolimskiej i Franciszkańskiej.
|
1862
|
- zniesienie wszelkich ograniczeń w zakresie wyboru
miejsca zamieszkania dla ludności żydowskiej, likwidacja rewiru
żydowskiego. CZYTAJ
- prezydentem Łodzi zostaje Andrzej Rosicki.
|
1863
|
- pierwsze wydanie gazety „Łódzkie Ogłoszenia
– Lodzer Anzeiger”. (2 grudnia 1863 roku). CZYTAJ
- wybuch powstania styczniowego i
przybycie z tej okazji do Łodzi naczelnika wojennego miasta, barona
Aleksandra von Broemsena.
- w bitwie pod Dobrą ginie łódzki powstaniec
styczniowy – Maria Piotrowiczowa. CZYTAJ
|
1864
|
Pierwsze skrzynki pocztowe na łódzkich ulicach.
|
1865
|
Fryderyk Wilhelm Schweikert uruchamia w Łodzi małą
tkalnię na 9 krosien.
|
1866
|
- założenie fabryki maszyn przez J. Johna – początki
przemysłu metalowego.
- powstanie przedsiębiorstw wełnianych: Karola
Bennich, Wilhelma Schweikerta, Markusa Kohna.
|
1867
|
Z browaru Karola Anstadta popłynęło pierwsze piwo
(Średnia 34).
|
1869
|
- pierwsza latarnia gazowa obok willi Ludwika Mayera
przy zbiegu ulic Mikołajewskiej i Pasażu Mayera (dzisiaj Sienkiewicza i
Moniuszki).
- uruchomienie gazowni i zakładanie chodników
|
1872
|
- przychodzi na świat w Łodzi Max Factor, (właśc.
Maksymilian Faktorowicz).
- utworzenie Banku Handlowego.
- Cezary Richter zakłada księgarnię.
|
1874
|
- Juliusz Heinzel ma już największy na terenie
Królestwa Polskiego zakład produkujący wyroby wełniane.
Eliahu Chaim Majzel obejmuje w Łodzi urząd Głównego
Rabina. CZYTAJ
|
1877
|
Wprowadzenie przez rząd carski cła ochronnego dla
wyrobów włókienniczych.
|
1884
|
- Łódź uzyskuje samodzielny organ prasowy w języku
polskim pt. „Dziennik Łódzki”. CZYTAJ
- zakończenie budowy Cerkwi Aleksandra
Newskiego. CZYTAJ
- zakończenie
budowy koscioła ewangelickiego św. Jana.
|
1887
|
- budynek fabryki wyrobów wełnianych i bawełnianych
Ludwika Meyera zostaje przebudowany na "dom gościnny" Hotel
Grand. CZYTAJ
- w domu przy ulicy Wschodniej 8 przychodzi na
świat Artur Rubinstein. CZYTAJ
|
1888
|
Powstanie teatru, nazwanego później im. Stefana
Jaracza. CZYTAJ
|
1889
|
21 grudnia. Wychodzi pierwszy numer „Gońca
Łódzkiego”. CZYTAJ
|
1891
|
Założenie Lecznicy "Pod koniem" (przy
ulicy Kopernika) przez Hugo Warrikoffa oraz Alberta Kwaśniewskiego.
|
1894
|
Wychodzi pierwszy przewodnik po Łodzi.
|
1896
|
|
1897
|
- powstaje Przytułek dla Starców i Kalek Łódzkiego
Chrześciańskiego Towarzystwa Dobroczynności (dziś w budynku mieści się
Collegium Anatomicum). CZYTAJ
- wybudowanie „Domu Koncertowego” przez Ignacego
Vogla.
|
1898
|
- pierwszy na terenie Łodzi lot balonem w parku Helenowskim
(francuski pilot o nazwisku Charles Leroux wzniósł się na wysokość 300 stóp,
a następnie skoczył ze spadochronem).
- założenie teatru ludowego z inicjatywy Wiktora
Czajewskiego, łódzkiego wydawcy.
|
1899
|
- rozpoczęcie prac przy budowie parku im. Stanisława
Staszica (według projektu ogrodnika miejskiego Leona Grabowskiego). Był to
czwarty z kolei ogród miejski. CZYTAJ
3 listopada - zamieszkał w Łodzi - przy ul.
Wschodniej 19 - Józef Piłsudski. CZYTAJ
- koncert Ignacego Paderewskiego w Łodzi.
- otwarcie parku im. Henryka Sienkiewicza
(pierwotnie Mikołajewski Ogród Miejski.
- umiera Robert Biedermann, protoplasta znanego
fabrykanckiego rodu łódzkiego.
|
1900
|
Umiera Izrael Poznański. CZYTAJ
|
1901
|
28 września – zostaje otwarty (Stary) Teatr
Wielki.
|
1902
|
- pierwsza na terenie zaboru rosyjskiego
międzymiastowa linia telefoniczna łącząca Łódź z Warszawą.
- linia kolejowa Kolei Kaliskiej z Warszawy do
Kalisza przez Łódź.
- w podłódzkiej Kochanówce powstaje szpital
psychiatryczny. CZYTAJ
|
1903
|
- gmach przy ulicy Tuwima (Przejazd) staje się
siedzibą Poczty Głównej. CZYTAJ
- architekt Gustaw Landau – Gutenberg zaprojektował
i wybudował secesyjną willę fabrykanta Rudolfa Kindermana, która dziś służy
za siedzibę Państwowej Galerii Sztuki.
|
1904
|
- rozpoczęto zakładanie w centrum podziemnych rur
kanalizacyjnych, którymi odprowadzano wody z rynsztoków poza miasto.
- koncerty w Łodzi: Ignacego Paderewskiego i Karola
Rubinsteina.
|
1905
|
22-24 czerwca – strajk włókniarzy (przeobraził się w
dwudniowe starcia, w efekcie których zginęło i zostało rannych około dwóch
tysięcy osób).
- krwawe walki robotników na barykadach doprowadziły
do nadania przez carskie władze pewnych praw Polakom, m. in. możliwość
zakładania polskojęzycznych szkół średnich.
18 maja - urodził się w Łodzi Władysław Hańcza.
Naprawdę nazywał się Władysław Tosik.
|
1906
|
25 maja - początek budowy elektrowni przy ulicy
Targowej 1, przez niemieckie Towarzystwo Elektryczne.
5 lipca – powstanie Komitetu Organizacyjnego
polskiej męskiej szkoły średniej w Łodzi pod przewodnictwem Ludwika
Frankowskiego.
10 października – z wyroku sądu polowego
stracono 5 robotników, uczestników antyrosyjskiego powstania łódzkiego.
17 października – rozpoczęcie pierwszego roku
szkolnego w Gimnazjum Polskim w Łodzi.
22 grudnia – rozpoczął się tzw. lokaut
łódzki, podczas którego bez pracy pozostawało 30 tys. ludzi
|
1907
|
- wielka powódź w Łodzi.
- powstaje teatr kabaretowy Urania, zbudowany przez
Teodora Junoda, ojca znanego aktora filmowego z okresu międzywojennego,
Eugeniusza Bodo. CZYTAJ
- uruchomienie elektrowni przy ulicy Targowej.
|
1908
|
21 czerwca - otwarcie kina przy Hotelu Grand, które
funkcjonowało do końca lat trzydziestych.
- powstaje gmach Narodowego Banku Polskiego, wg
projektu Dawida Landego (al. Kościuszki 14, dawniej
Spacerowa) CZYTAJ
19 sierpnia – powstanie Łódzkiego Klubu
Sportowego pod nazwą Łodzianka.
- zainstalowanie pierwszego elektrycznego
oświetlenia ulic i placów (pierwsze elektryczne oświetlenie ulic i Rynku
Nowego Miasta, gazowe istniało od 1867).
|
1909
|
- rozpoczęcie budowy świątyni ewangelicko –
augsburskiej pw. św. Mateusza w stylu neoromańskim. Wspaniała akustyka
wnętrza i sławne organy sprawiają, że obiekt ten często jest miejscem
koncertów organowych i symfonicznych.
- Wiliam H. Lindley sfinalizował umowę z 1901roku i
przedstawił projekt wodociągów i kanalizacji dla miasta. Realizację projektu
rozpoczęto jednak dopiero w roku 1925 a ukończono 20 lat później.
- połączenie autobusowe na drodze między Łodzią a
Brzezinami przez Nowosolną.
|
1910
|
25 listopada – powstaje Towarzystwo Miłośników
Rozwoju Fizycznego (obecnie Klub Sportowy Widzew Łódź).
- powstaje Łódzkie Towarzystwo Entomologiczne.
|
1910-1912
|
- na terenie zakładów Scheiblera powstaje
elektrownia zakładowa będąca jedynym przykładem zastosowania w Polsce secesji
w budownictwie tego typu.
|
1911
|
- przy ulicy Krótkiej 6 (dzisiejszej Traugutta)
wyrasta nowoczesny Hotel Savoy. CZYTAJ
- w „Gazecie Łódzkiej” zamieszczone zostają
debiutanckie teksty Juliana Tuwima. CZYTAJ
- zakończenie budowy Szkoły Zgromadzenia Kupców
(Narutowicza 68) wg projektów P. Brukalskiego i G. Landau-Gutentegera.
|
1912
|
- zakończenie budowy Hotelu Polonia Palast,
wzniesionego przez małżonków Leopolda i Adelę Dobrzyńskich oraz
Maurycego i Franciszkę również Dobrzyńskich. CZYTAJ
- oddanie do użytku bieżni na stadionie ŁKS Łódź
(S.Falkowski, 100 m – 11,2 s.)
|
1913
|
17 listopada - urodził się w Łodzi Aleksander
Bardini. CZYTAJ
|
1914
|
24 kwietnia – urodził się Jan Karski, właściwie Jan
Kozielewski.
- otwarto pierwszy sklep spółdzielczy.
- rodzinna spółka Steinertów przekształca się w
spółkę akcyjną „Przemysł Włókienniczy K. Steinert Sp.
Akc. w Łodzi”.
1 sierpnia – wybuch I wojny światowej, ewakuacja
urzędów i instytucji państwowych.
2 sierpnia – obwieszczenie na murach łódzkich
kamienic: Niemcy wypowiadają wojnę.
4 sierpnia – pospieszna ewakuacja instytucji
państwowych.
10 sierpnia – powstaje Główny Komitet Obywatelski
przejmujący funkcję zarządzania miastem na czele stanął, do 1914 roku, dr
Alfred Biedermann).
11 listopada – I wojna światowa: rozpoczęła się
bitwa pod Łodzią.
19 listopada – pierwsze bomby spadają na Łódź.
6 grudnia – I wojna światowa: W wyniku „Bitwy pod
Łodzią” Niemcy zajmują miasto. W czasie okupacji trwającej do 1918 roku duża
inkorporacja terenów; do Łodzi włączone zostają m.in. wsie: Bałuty i Chojny).
|
1915
|
- powstanie Łódzkiej Orkiestry Symfonicznej i
zainaugurowanie (17 lutego) działalności Filharmonii Łódzkiej. CZYTAJ
- powstaje miejski szpital zakaźny na
Radogoszczu. CZYTAJ
|
1916
|
- powstaje Łódzki Klub Miłośników Fotografii.
|
1917
|
- zakończenie budowy gmachu obecnego Teatru im.
Stefana Jaracza (W okresie międzywojennym działał tu Teatr Miejski, a w
czasie okupacji budynek wzięli w posiadanie aktorzy niemieccy Theater Zu
Litzmannstadt. W latach 1945-1949 swoją siedzibę miał tu Teatr Wojska
Polskiego, a później, aż do chwili obecnej, szanowany za swój poziom
sceniczny Teatr im. Stefana Jaracza). CZYTAJ
- uruchomienie biblioteki publicznej im. J.
Piłsudskiego.
|
1918
|
- zakończenie I wojny światowej; łodzianie
rozbrajają Niemców.
|
1919
|
- Łódź pierwszym miastem w Polsce, które
zdecydowało się na wprowadzenie powszechnego obowiązku szkolnego.
- pierwsza państwowa szkoła średnia w Łodzi (dzisiaj
I LO im. M. Kopernika).
27 marca – Aleksy Rżewski zostaje rządowym
komisarzem miasta Łodzi.
|
1920
|
- utworzenie diecezji łódzkiej (Papież Benedykt XV
bullą z dnia 10.XII. eryguje diecezję)
- położenie kamienia węgielnego pod pierwszy gmach
szkolny – początek realizacji uchwały o powszechnym nauczaniu.
- do Łodzi przybywa Ludwik Geyer.
|
1921
|
20 maja – urodził się Karl Dedecius
21 maja - odwiedza Łódź ówczesny nuncjusz
apostolski, kardynał Achille Ratti, który 6 lutego 1922 zostaje wyniesiony na
Stolicę Piotrową jako papież Pius XI.
11 lipca – wielki strajk włókniarzy.
23 lipca – Łódź: początek XVIII Kongresu PPS.
9 sierpnia – założenie Wyższego Seminarium
Duchownego.
- w Łodzi powstaje pierwsza w Polsce Miejska
Centrala Przyrodnicza.
- w Sejmie RP zgłoszony został wniosek o
utworzenie w Łodzi politechniki (kategoryczny sprzeciw Ministra
Finansów sprawił, że realizację projektu odłożono na czas nieokreślony).
- firma Scheiblera łączy się na drodze fuzji z
zakładami Grohmana.
- umiera nagle Szaja Rosenblatt.
|
1922
|
9 kwietnia – uruchomienie podmiejskiej,
parowej linii tramwajowej Łódź – Ozorków.
12 kwietnia – przychodzi w Łodzi na świat Arie
Ben-Menachem, pisarz i publicysta. CZYTAJ
- otwarcie pierwszej dziecięcej placówki biblioteki
publicznej.
- powstaje Miejski Kinematograf Oświatowy.
- powstaje spółka akcyjna pn „Zakłady Przemysłu
Włókienniczego Józef Richter w Łodzi”.
|
1923
|
9 stycznia – początek strajku 50 tysięcy robotników
przemysłu włókienniczego w Łodzi, Bielsku i Białymstoku.
|
1924
|
Budowa kanalizacji miejskiej według planów z 1909
roku oraz oczyszczalni ścieków na Lublinku.
|
1925
|
13 września – otwarcie Portu lotniczego
Łódź-Lublinek (odlatuje z Łodzi pierwszy aeroplan).
- odsłonięcie przed Katedrą Grobu Nieznanego Żołnierza.
- pierwszy pociąg na trasie Łódź – Zgierz –
Kutno – Płock.
|
1926
|
Umiera Józef Richter.
|
1927
|
21 marca: koniec kilkutygodniowego strajku
włókniarzy okręgu łódzkiego
- po raz pierwszy w łódzkich sklepach można kupić
odkurzacze („elektroluks”).
- pierwszy pełnometrażowy film o Łodzi pt. „Łódź,
miasto pracy”. Powstaje w wytwórni „Lech film”.
- nawierzchnię ul. Piotrkowskiej pokryto asfaltem na
odcinku 300 m.
|
1928
|
14 maja – powstanie klubu piłkarskiego Włókniarz
Łódź.
21 września – rozpoczęcie czterodniowego strajku 10
tysięcy włókniarzy łódzkich.
4-22 października – strajk powszechny 100 tys.
robotników (gł. włókniarzy) okręgu łódzkiego.
- w Łodzi powołano filię Wszechnicy Polskiej –
warszawskiej wyższej uczelni nie posiadającej aż do 1937 roku praw
akademickich.
|
1929
|
7 listopada – Julian Tuwim publikuje w „Robotniku”
wiersz Do prostego człowieka. CZYTAJ
- powołany zostaje do życia Łódzki Klub Lotniczy,
który z czasem przekształca się w Aeroklub Łódzki.
- pierwsza w Polsce automatyczna centrala
telefoniczna PAST.
- pierwsza w Polsce telefoniczna zegarynka ,
uruchomiona w 1929 roku w Łodzi, razem z centralą PAST.
- do miasta trafia zbiór starych druków, dokumentów
i dzieł sztuki będących spuścizną po znakomitym historyku Julianie
Bartoszewiczu.
|
1930
|
- początek łódzkiego radia: uruchomienie przy ulicy
Inżynierskiej pierwszej stacji przekaźnikowej retransmitującej program
ogólnopolski. CZYTAJ
- odsłonięcie pomnika Naczelnika Sił Zbrojnych
podczas powstania w 1794 roku i uczestnika wojny o niepodległość Stanów
Zjednoczonych, Tadeusza Kościuszki. CZYTAJ
- powstaje Miejskie Muzeum Przyrodnicze.
- powstaje łódzki oddział PKO.
15 sierpnia – odsłonięcie pomnika ku czci ks.
Ignacego Skorupki.
|
1931
|
1 stycznia – powołanie do życia łódzkiego Muzeum
Etnograficznego.
- nowy odcinek linii kolejowej na trasie Łódź Widzew
– Zgierz. CZYTAJ
|
1932
|
|
1933
|
24 czerwca – urodził się Jerzy Nikodem
Kosiński. CZYTAJ
3 sierpnia – urodził się w Łodzi Jerzy Urban.
|
1934
|
- uruchomiono tzw. luxtorpedę (pociąg ekspresowy
napędzany silnikiem spalinowym), który pokonywał odcinek z Łodzi do Warszawy
w 88 minut.
|
1935
|
- plan zagospodarowania przestrzennego Łodzi
(autorzy: Ostrowski, Berliner, Lisowski).
|
1936
|
Rozpoczyna działalność Towarzystwo Przyjaciół
Nauk , które dziś istnieje pod nazwą „Łódzkiego Towarzystwa Naukowego”.
|
1937
|
31 marca – minister spraw wewnętrznych rozwiązuje
zdominowaną przez lewicę Radę Miejską Łodzi.
9 kwietnia – strajk generalny w Łodzi przeciwko
rozwiązaniu przez rząd Rady Miejskiej.
|
1938
|
Budowa kilku monumentalnych gmachów publicznych m.
in. Miejskiej Biblioteki Publicznej im. J. Piłsudskiego, która istnieje do
dziś jako WiMBP im. J. Piłsudskiego, Domu im. Marszałka J. Piłsudskiego,
który dziś jest siedzibą ŁDK, czy innych budynków do dziś pełniących funkcje
publiczne.
|
1939
|
- łódzkie radio w nowej siedzibie, przy ulicy
Narutowicza. CZYTAJ
2 września – pierwszy nalot bombowy na Łódź (zginęło
ponad 300 osób cywilnych).
9 września – wkroczenie armii niemieckiej do Łodzi.
- manifestacja ucznów gimnazjum niemieckiego.
13 października - z woli nazistowskiego
komisarza Łodzi Przełożonym Starszeństwa Żydów mianowany zostaje Chaim
Mordechaj Rumkowski. CZYTAJ
28 października - Łódź odwiedza Heinrich Himmler,
komisarz Rzeszy do spraw umacniania niemczyzny. CZYTAJ
9 listopada - ulice miasta otrzymały nowe,
niemieckie nazewnictwo.
9 i 10 listopada - Intelligenzaktion – „Akcja
Inteligencja”. Była ona wymierzona w polską elitę intelektualną mieszkającą w
regionie łódzkim. W lasach lućmierskich rozstrzelano ok. 500 osób, a do
grudnia w sumie wymordowano w nich około 1500 intelektualistów, urzędników
oraz duchownych. CZYTAJ
11 listopada – zniszczenie pomnika Tadeusza
Kościuszki.
- egzekucja na Bałuckim Rynku.
15 listopada – zburzenie przez hitlerowców synagogi
przy al. Kosciuszki (projekt: A. Wolf)
- przybywa do Łodzi ppłk Leopold Okulicki, jako
pierwszy komendant Okręgu Łódzkiego Służby zwycięstwa Polski – Związku Walki
zbrojnej, tworzy fundamenty łódzkiej armii podziemnej.
|
1940
|
- nadanie miastu prawa samorządu niemieckiego i
uprawnienia tzw. miasta wydzielonego.
8 lutego - zarządzeniem prezydenta policji w Łodzi
Johanna Schäfera, powstaje getto dla ludności żydowskiej. CZYTAJ i CZYTAJ CZYTAJ
12 lutego – początek masowej akcji przesiedlania
Żydów do getta i wysiedlania Polaków i Niemców z terenu przeznaczonego dla
ludności żydowskiej.
6 marca – akcja nazistów wobec Żydów, którzy nie
chcieli przenieść się na teren getta, tzw. „krwawy czwartek”.
11 kwietnia - namiestnik kraju Warty Arthur Greiser
ogłasza zmianę nazwy miasta Łódź na Litzmannstadt. CZYTAJ
- początek
zmasowanej akcji eksterminacyjnej duchowieństwa katolickiego.
- niemieckim kierownikiem getta zostaje Hans Biebow.
17 listopada – z Polecenia Chaima Rumkowskiego
powstaje Archiwum, które gromadzi dokumenty z życia getta. Tu także tworzy
się „Kronika getta łódzkiego” – źródło naszej wiedzy dotyczącej tego oresu.
|
1941
|
- działania sabotażowe (do 1945) organizowane przez
Związek Odwetu, głównie na węzłach kolejowych.
- pierwszy oddział partyzancki podległy Łódzkiemu
Okręgowi AK (Obwód Brzeziny-Koluszki)
- wychodzi pierwszy numer „Getto Cajtung”, gdzie
publikowane były rozporządzenia i ogłoszenia.
17 października – początek transportów do getta
Żydów z całej Europy Zachodniej.
|
1942
|
- przeniesienie dowództwa Okręgu Łódzkiego Armii
Krajowej do Warszawy.
1 grudnia – utworzenie przez Niemców na
wyodrębnionym terenie Litzmannstadt Getto obozu dla polskich dzieci i
młodzieży. CZYTAJ
- pierwszy etap wywózki ludności z getta
łódzkiego do obozów zagłady, początek wielkiej Szpery.
- transporty do ośrodka zagłady w Chełmnie nad
Nerem.
|
1943
|
- intensyfikują swoją działalność konspiracyjne
grupy lewicowe (najsławniejsza robotnicza organizacja „Promieniści”)
- kolejna publiczna egzekucja na placu Bazarowym.
|
1944
|
- nadanie Okręgowi Łódzkiemu Armii Krajowej
kryptonimu „Barka”
- Niemcy likwidują Litzmannstadt getto, pierwsze
transporty do Oświęcimia.
|
1945
|
17/18 stycznia - hitlerowcy palą
obóz-więzienie na Radogoszczu. Żywcem spłonęło 2000 uwięzionych. CZYTAJ
19 stycznia - zdobycie Łodzi przez wojska Armii
Czerwonej. CZYTAJ
- popełnia samobójstwo, zabijając żonę i córkę,
Bruno Biedermann, ostatni z rodu wielkich Biedermannów.
- do roku 1948 Łódź pełni funkcję zastępczej stolicy
państwa.
3 lutego - powołanie tzw. Wielkiej Łodzi, terytorium
miasta tworzą trzy dzielnice: Łódź-Północ, Łódź-Śródmieście, Łódź-Południe.
28 lutego - zbiorowy pogrzeb ofiar masakry w
więzieniu na Radogoszczu.
- powstaje Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych,
obecnie Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego. CZYTAJ
- zaczyna działać scena przy ulicy Legionów (niegdyś
11 Listopada) pod szyldem Teatr Powszechny. CZYTAJ
- zakończenie przebazowania polskich jednostek
lotniczych z terenu Niemiec do stałych miejsc postoju w kraju (Bydgoszcz,
Łowicz, Łódź i Kutno).
- wychodzi Głos Robotniczy – dziennik wydawany w
Łodzi od czerwca 1945 do stycznia 1990 roku. CZYTAJ
- utworzenie Uniwersytetu Łódzkiego i
Politechniki. CZYTAJ
- utworzenie jedynego w Polsce Instytutu
Włókiennictwa.
- powstają Lotnicze Warsztaty Doświadczalne, które
działają do 1953 roku.
10 listopada - Na lotnisku Łódź-Lublinek Antoni
Szymański dokonuje oblotu pierwszego powojennego samolotu Szpak 2.
18 listopada - odsłonięcie pomnika Wdzięczności
Armii Czerwonej w parku im. ks. J. Poniatowskiego (w nocy z 11 na 12 lutego
1946 w wyniku akcji przeprowadzonej przez podziemną organizację pomnik został
wysadzony w powietrze).
20 grudnia – rozporządzenie Rady Ministrów
rozszerzające granicę administracyjną miasta (jej powierzchnia wzrosła ponad
3-krotnie, z 59 do 212 km²).
|
1946
|
28 czerwca – wprowadzenie podziału administracyjnego
na 14 województw i miasta wydzielone: Łódź i Warszawę.
28 września – katastrofa kolejowa na stacji Łódź
Kaliska (zginęło 21 osób, a ponad 40 zostało rannych).
3 stycznia – Krajowa Rada Narodowa przyjęła uchwałę
o nacjonalizacji przemysłu (początek likwidacji prywatnej własności).
12 maja - w Łodzi przychodzi na świat Daniel Libeskind).
- poszerzenie ulicy Kilińskiego na odcinku od
Południowej (obecnie Rewolucji 1905) do Kamiennej (obecnie Włókiennicza).
- odnowione skwery na placu Wolności i placu
Reymonta.
- rozpoczyna działalność Ogród Ziół Leczniczych
stworzony przez profesorów J.Muszyńskiego i J.Mowszowicza (zalążek
dzisiejszego Ogrodu Botanicznego).
- ponowne odsłonięcie pomnika Wdzięczności Armii
Czerwonej
|
1947
|
30 grudnia – powstanie Studia Małych Form Filmowych
„Semafor”.
- Hans Biebow, kierownik Zarządu łodzkiego getta,
zostaje wydany władzom polskim przez amerykańskie władze okupacyjne. Śledztwo
prowadzi Prokuratura Sądu Okręgowego w Łodzi (Biebow dostał trzykrotną karę
śmierci).
|
1948
|
8 marca – otwarcie Wyższej Szkoły Filmowej - tzw.
„Filmówki”. CZYTAJ
14 marca - w swoim debiucie w pierwszej lidze Widzew
Łódź pokonuje Lecha Poznań 4:3.
- Łódź otrzymuje dotację od Rady Ministrów w
wysokości 200 ml złotych z przeznaczeniem na odbudowę substancji
mieszkaniowej.
18 lipca – na jeziorze Gardno utopiły się 22
dziewczynki, z 15 Łódzkiej Drużyny Harcerskiej, tzw. małej piętnastki i ich
opiekunka.
- pierwsza miejska komunikacja autobusowa.
- rozpoczęcie budowy fragmentu autostrady
tranzytowej Warszawa-Wrocław przebiegającej na terenie miasta ulicami
Strykowską i Trębacką (obecnie Uniwersytecka) do Narutowicza.
- powstają podcienia na skrzyżowaniu ulic Gdańskiej
i Andrzeja i skrzyżowaniu ulic Piotrkowskiej i 6 sierpnia.
- powiększenie parku Sienkiewicza do ulicy
Daszyńskiego (obecnie Tuwima)
- inauguracja pierwszego roku akademickiego w Szkole
Głównej Handlowej.
- otwarcie domu towarowego PDT przy ul.
Piotrkowskiej 60/62 (największa tego typu placówka w tamtej Polsce).
|
1949
|
21-22 lipca -uroczyste obchody 5 rocznicy Manifestu
PKWN, wystawa ilustrująca pięciolecie miasta otwarta w Parku Helenowskim.
12 listopada – rozpoczyna działalność Teatr
Nowy.
- nowe torowisko tramwajowe prowadzące na Cygankę.
|
1950
|
- pierwszy projekt ulicznej sygnalizacji świetlnej
(początkowo tylko na dwóch ulicach krzyżujących się z ulicą Piotrkowską).
- powstają uczelnie medyczne w Lublinie,
Łodzi, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu (łódzka Akademia Medyczna wyodrębniona
z Uniwersytetu jako samodzielna uczelnia wyższa).
3 stycznia – Wyższa Szkoła Filmowa zostaje
przekształcona w Państwową Wyższą Szkołę Filmową, i otrzymuje prawa
akademickie (obecnie Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna
im. Leona Schillera w Łodzi). CZYTAJ
- Utworzono Łódzkie Zakłady Wytwórcze Kopii
Filmowych, dziś znane pod nazwą „FILMSERVICE”.
|
1951
|
|
1952
|
|
1953
|
2 marca – powstaje klub sportowy Start Łódź
- wprowadzenie podziału administracyjnego dzielącego
miasto na 7 dzielnic.
- remont Placu zwycięstwa (wymiana na wierzchni na
betonową i ustawienie trybun dla przedstawicieli władz partyjnych i
państwowych)
- przebicie pasażu dla pieszych między ulicami
Piotrkowską i al. Kościuszki (obecnie pasaż Rubinsteina) oraz podobnego pasażu
przy ulicy Piotrkowskiej 112 (obecnie pasaż Schillera).
- powstają wielkie magazyny bawełny przy
Niciarnianej.
- rozpoczęcie zagospodarowania Parku
Staromiejskiego.
|
1954
|
- utworzenie parku na Stokach (obecnie część Parku
Zaruskiego) wg. projektu inż. Chrabelskiego.
- powstaje Szpital dziecięcy przy ulicy Spornej.
|
1955
|
- początki wodnego rurociągu z Pilicy do Łodzi.
- powstaje EC II – pierwsza i największa łódzka
elektrociepłownia.
- powstaje pierwszy łódzki wieżowiec, przy ul.
Sienkiewicza. Mieści się w nim regionalny oddział TVP.
|
1956
|
22 lutego - Powstanie Łódzkiego Ośrodka
Telewizyjnego (pierwszy ośrodek regionalny Telewizji Polskiej oraz
drugi (po Warszawie) telewizyjny ośrodek nadawczy w Polsce).
- powstało Studio Filmów Lalkowych w Tuszynie
wydzielone z Wytwórni Filmów Fabularnych w Łodzi (później - Studio Filmowe
Se-ma-for).
- Palmiarnia, udostępniona po raz pierwszy dla
zwiedzających.
- w Łodzi jest 11 tysięcy samochodów
- zrealizowana zostaje siedziba Wydziału
Włókiennictwa Politechniki Łódzkiej, a także katedry Technologii Garbarstwa
Wydziału Chemicznego, Wydziału Budownictwa Lądowego i inn.
|
1957
|
- oddanie do użytku Hali Sportowej.
|
1958
|
5 marca – ukazuje się pierwszy numer tygodnika
„Odgłosy”. CZYTAJ
- rozpoczęcie budowy osiedla na Nowym Rokiciu.
|
1959
|
27 listopada – powstaje Towarzystwo Przyjaciół
Łodzi.
- w budynku fabrycznym Geyera otwarto Centralne
Muzeum Włókiennictwa. CZYTAJ
9 września – Roman Polański żeni się z aktorką
Barbarą Kwiatkowską.
- uruchomienie miejskiej sieci ciepłowniczej.
- powstaje Muzeum Historii Ruchu Rewolucyjnego w
Łodzi (działa do 1990, później Muzeum Tradycji Niepodległościowych). CZYTAJ
- w Łodzi jest 16 tysięcy samochodów
|
1960
|
- ponowne (po zniszczeniu przez Niemców w czasie II
wojny światowej) odsłonięcie pomnika Tadeusza Kościuszki. CZYTAJ
- odsłonięcie popiersi Juliana Tuwima i Stanisława
Moniuszki
- oddanie do użytku pierwszego odcinka
modernizowanej trasy - od Rynku Bałuckiego do Julianowa (poszerzony do prawie
10m, dwujezdniowy).
- torowisko tramwajowe na al. Kościuszki i
Zachodniej (zamiast torowiska na Piotrkowskiej).
- oddanie do użytku gmachu Biblioteki
Uniwersyteckiej.
- pierwsza łódzka "tysiąclatka" wybudowana
w ramach akcji finansowanej przez Społeczny Fundusz Budowy Szkół (ul.
Pojezierska 45).
|
1961
|
- łódzka radiostacja zyskuje nowy maszt nadawczy
zlokalizowany na wzgórzu za Tuszynem.
- ulica Bystrzycka przemianowana na ulicę Patrice'a
Lumumby (stąd potoczna nazwa osiedla studenckiego - Lumumbowo).
- powstaje gmach Centrali Tekstylnej (obecnie łódzki
ośrodek Telewizji Polskiej)
- otwarcie mauzoleum na Radogoszczu
|
1962
|
- 9 marca – premiera nominowanego do Oscara filmu Nóż
w wodzie w reżyserii Romana Polańskiego, według scenariusza
współtworzonego przez Jerzego Skolimowskiego, Kubę Goldberga i samego
reżysera, z muzyką Krzysztofa Komedy. OGLĄDAJ
- rozpoczęcie realizacji osiedla na Dąbrowie.
|
1963
|
- uroczyste otwarcie baru "Balaton"
|
1964
|
- powstaje Zakład Elektronicznej Techniki
Obliczeniowej. Pierwszy budynek w mieście z drzwiami sterowanymi za pomocą
fotokomórki.
- powstaje Park Promienistych (obecnie Park Szarych
Szeregów).
- powstaje Fabryka Transformatorów ELTA.
- odsłonięcie pomnika Juliana Marchlewskiego na
Starym Rynku.
|
1965
|
- powstaje szkoła dla pielęgniarek (szpital przy
Pabianickiej)
- pierwsze podziemne parkingi w nowych wieżowcach
"Anilana" i "Lokator" (na tyłach Piotrkowskiej 203/205).
- zakończenie budowy wieżowca przy Narutowicza 8/10
(w którego parterze znalazły się sale Międzynarodowego Klubu Prasy i Książki
EMPIK).
|
1966
|
8 października – debiut Kazimierza Deyny w I lidze w
barwach ŁKS.
- wprowadzenie obowiązującego do dzisiaj podziału
miasta na 5 dzielnic.
- rozbudowa osiedla Wielkopolska.
|
1967
|
19 stycznia – rozpoczyna działalność Teatr
Wielki w Łodzi.
- powstaje „Uniwersal” (i pierwsze ruchome schody w
Łodzi)
- otwarcie pierwszego kina szerokoekranowego z
aparaturą do projekcji taśm szerokości 70 mm – „Bałtyk”. CZYTAJ
- oddanie do użytku sklepu "Domus"
przy ul. Piotrkowskiej. - początek realizacji drukarni prasowych
zakładów graficznych RSW "Prasa".
|
1968
|
21 marca – Marzec 1968: początek dwudniowego strajku
studenckiego w Łodzi, na Politechnice Warszawskiej i UW.
- na ulicach miasta pojawiają się pierwsze
przegubowe autobusy.
- powstaje autobusowy Dworzec Północny.
|
1969
|
4 stycznia – w klinice w Łodzi prof. Jan Moll
podejmuje pierwszą w Polsce, nieudaną próbę przeszczepienia serca.
5 lutego – seryjny morderca Stanisław
Modzelewski został skazany na karę śmierci przez Sąd Wojewódzki w Łodzi.
|
1970
|
- do użytku oddana zostaje EC III.
- powstaje Dom Towarowy "Central"
|
1971
|
- odsłonięcie
Pomnika Martyrologii Dzieci w Parku Promienistych, obecnie Szarych Szeregów
(projekt: Jadwiga Janus i Ludwik Mackiewicz). CZYTAJ
|
1972
|
22 stycznia – otwarcie Muzeum Polskiej Wojskowej
Służby Zdrowia.
3 lutego – zjazd ZLP w Łodzi. W obecności ministra
Stanisława Wrońskiego ponownie wybrano Jarosława Iwaszkiewicza na
przewodniczącego Związku (kontrkandydat: Igor Newerly).
- powstaje Centrum Badań Molekularnych i
Makromolekularnych PAN.
- otwarty zostaje SDH „Central”.
|
1973
|
- zostaje oddany do użytku okazały wieżowiec Poczty
i Telekomunikacji przy alei Kościuszki 3/5. CZYTAJ
- otwarcie Ogrodu Botanicznego.
- wyemitowany zostaje pierwszy stereofoniczny łódzki
program radiowy.
- zostaje oddana do użytku Drukarnia Prasowa.
- swoją pracę rozpoczął najnowocześniejszy szpital
miejski im. M. Kopernika.
- do użytku oddane zostaje pierwsze podziemne
przejście dla pieszych przy Dworcu Fabrycznym.
|
1974
|
|
1975
|
- premiera filmu Ziemia obiecana według
powieści Władysława Reymonta w reżyserii Andrzeja Wajdy. CZYTAJ
- prapremiera „Operetki” Witolda Gombrowicza w
Teatrze Nowym w Łodzi w reżyserii Kazimierza Dejmka.
- w pałacu I.K. Poznańskiego powstaje
Muzeum Historii Miasta. CZYTAJ
- odsłonięcie pomnika ku czci ofiar Rewolucji 1905
(projekt: Kazimierz Karpiński)
|
1976
|
- otwarcie Hotelu Centrum przy ulicy
Kilińskiego 59/63. CZYTAJ
- otwarcie kąpieliska Fala.
|
1977
|
|
1978
|
|
1979
|
- na Dąbrowie rusza pierwsza w Łodzi, a druga w
kraju centrala telefoniczna w systemie E –10.
- pierwsza codzienna gazeta z kolorowymi
ilustracjami – jednorazowy nakład eksperymentalny „Ekspresu Ilustrowanego”
. CZYTAJ
|
1980
|
22 października – w pierwszym meczu 1/16 Pucharu
UEFA Widzew Łódź pokonuje Juventus F.C. 3:1.
|
1981
|
- powstaje „Galeria Wschodnia”, prowadzona przez
artystów - Jerzego Grzegorskiego i Adama Klimczaka. CZYTAJ i CZYTAJ
- pierwsza edycja festiwalu artystycznego
„Konstrukcja w Procesie”
- wszystkie wyższe uczelnie objęte strajkami;
studenci domagali się nowej ustawy o szkolnictwie wyższym i solidaryzowali
się ze strajkiem w radomskiej Wyższej Szkole Inżynierskiej.
|
1982
|
- pierwsza światłowodowa linia telefoniczna łącząca
tzw. koncentratory telefoniczne na nowym osiedlu Widzew – Wschód z centralą
na Dąbrowie.
|
1983
|
- po porażce 2:3 w rewanżowym meczu z Liverpool
F.C., Widzew Łódź awansuje do półfinału Pucharu Europy Mistrzów Krajowych.
- w rewanżowym meczu półfinałowym Pucharu Mistrzów
Widzew Łódź zremisował z Juventusem 2:2
- utworzenie Łódzkiego Oddziału Towarzystwa Opieki
nad Zabytkami.
|
1984
|
|
1985
|
|
1986
|
|
1987
|
Jan Paweł II odwiedza Łódź, podczas swojej
trzeciej pielgrzymki do Polski.
|
1988
|
Otwarcie Szpitala Centrum Zdrowia Matki Polki.
|
1989
|
13 stycznia – na Uniwersytecie Łódzkim zdjęto
umieszczoną trzy dni wcześniej tablicę upamiętniającą ofiary UB.
|
1990
|
Powstaje Muzeum Tradycji Niepodległościowych –
spadkobierca Muzeum Historii Ruchu Rewolucyjnego (od 1959). CZYTAJ
|
1991
|
Wizyta Margaret Thatcher w Łodzi (odwiedziny w
zakładach „Wólczanki” i Fundacji Rozwoju Przedsiębiorczości).
|
1992
|
- Światowe Spotkanie Łodzian.
- podniesienie diecezji łódzkiej do rangi
archidiecezji przez Jana Pawła II.
- pierwsze automaty telefoniczne na kartę
magnetyczną.
|
1993
|
- remont ul. Piotrkowskiej na odcinku od al. A.
Mickiewicza do ul. Tuwima.
- powstaje Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w
Łodzi (do 19 marca 2009 roku Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna)
niepaństwowa szkoła wyższa w Łodzi.
|
1994
|
- oddanie do użytku, po remoncie, Dworca Kaliskiego.
- oddanie do użytku Kolektora VII w Grupowej
Oczyszczalni Ścieków, w związku z czym następuje pełne przejęcie ścieków, co
pozwoliło na wyłączenie z eksploatacji starej oczyszczalni mechanicznej na
Lublinku.
|
1995
|
- Arnold Mostowicz obejmuje funkcję prezydenta
fundacji Monumentum Iudaicum Lodzense. CZYTAJ
- dalszy remont ul. Piotrkowskiej (od ul. Tuwima do
Narutowicza).
- odsłonięcie Pomnika Dekalogu.
- powstaje w Łodzi Bractwo Piwne – Towarzystwo
Promocji Kultury Piwa – ogólnopolska organizacja konsumentów piwa.
|
1996
|
Pierwsze automaty na karty chipowe.
|
1997
|
15 maja – została utworzona Łódzka Specjalna Strefa
Ekonomiczna.
|
1998
|
29 lipca – Prząśniczka została
oficjalnym hejnałem Łodzi. CZYTAJ
|
1999
|
- Łódź centralnym ośrodkiem nowego województwa -
łódzkiego.
|
2000
|
- pierwsza edycja Międzynarodowego Festiwalu
Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Plus Camerimage
- powstaje fresk Zasłużeni dla Łodzi przy
Piotrkowskiej 71 (autor Krzysztof Jaśkiewicz).
|
2001
|
- otwarcie multipleksu Silver Screen.
26 listopada – ukończenie największego w Europie
muralu przy ulicy Piotrkowskiej.
|
2002
|
11 marca - zmarł w wieku 83 lat, emerytowany docent
Uniwersytetu Łódzkiego, dr Ryszard Rosin, były wieloletni kierownik Zakładu
Nauk Pomocniczych Historii, Instytutu Historii UŁ.
|
2003
|
|
2004
|
- otwarcie nowego gmachu Filharmonii Łódzkiej
(zbudowanego w miejscu starego). CZYTAJ
8 maja – podczas tłumienia zamieszek wywołanych w
czasie juwenaliów przez pseudokibiców na osiedlu akademickim „Lumumbowo”,w
wyniku omyłkowego użycia przez policję ostrej amunicji zginął jeden z kibiców
oraz studentka.
|
2005
|
|
2006
|
17 maja – po 154 latach od pierwotnego
otwarcia kombinatu Poznańskiego, uruchomiono Centrum Manufaktura. CZYTAJ
31 maja – otwarto Europejskie Regionalne Centrum
Ekohydrologii UNESCO w Łodzi.
- otwarcie fabryki Gillette w Łodzi (ta w naszym
mieście jest największą na świecie fabryką ostrzy i maszynek do golenia tej
firmy).
|
2007
|
|
2008
|
- otwarcie Muzeum Farmacji im. prof. Jana
Muszyńskiego (plac Wolności). CZYTAJ
- otwarcie fabryki Della w Łodzi.
- otwarto Aquapark Fala w Łodzi.
24 maja-1 czerwca – Międzynarodowy festiwal graffiti
„Outline Colour Festival”
1 lipca – oddanie do eksploatacji Łódzkiego Tramwaju
Regionalnego.
|
2009
|
|
2010
|
- mieszkańcy zdecydowali o usunięciu prezydenta
miasta Łodzi -Jerzego Kropiwnickiego ze stanowiska przed upływem kadencji.
10-11 lutego – w Łódzkiej Atlas Arenie odbyły się 2
koncerty Depeche Mode w zamian za odwołany koncert w Warszawie. OGLĄDAJ
- Uchwała Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 7 lipca 2010
roku w sprawie ustalenia zasad ochrony dla ustanowionych pomników przyrody.
|
2011
|
|
2012
|
- rozpoczęcie budowy nowego dworca
- autostrada A2 łączy Łódź z Warszawą
- otwarcie BioNanoParku. CZYTAJ
- odsłonięcie trzech murali przedstawiających
postaci dzieci żydowskich z łódzkiego getta upamiętniające 70-tą
rocznicę Wielkiej Szpery. CZYTAJ
21 marca - przed wejściem do Palmiarni uroczyste
odsłonięcie pomnika Wróbelka Ćwirka, będącego siódmą rzeźbą stworzoną w
ramach projektu Łódź Bajkowa. CZYTAJ
- otwarcie Ośrodka Rehabilitacji dla Dzikich
Zwierząt w Łagiewnikach. CZYTAJ
- pogrzeb Włodzimierza Smolarka w Aleksandrowie
Łódzkim
- pożar jednego z budynków dawnych zakładów Uniontex
w Łodzi
- nowy terminal na łódzkim lotnisku
- koncert Eltona Johna w Atlas Arenie. OGLĄDAJ
- otwarto ponad 15-kilometrowy odcinek łączący ul.
Pabianicką z krajową "czternastką" w Dobroniu
- otwarcie hotelu Holiday Inn na rogu ulicy
Piotrkowskiej i Radwańskiej.
- Manufaktura zmienia właściciela (za 390 milionów
euro kupił ją niemiecki fundusz inwestycyjny Unilmmo Deutschland, należący do
Union Investment Real Estate GmbH z Hamburga).
- Sukces łodzianina Jerzego Janowicza na
turnieju ATP Masters 1000 w Paryżu
- Rozpoczęcie remontu ulicy Piotrkowskiej
- Sting w Łodzi - koncert w Atlas Arenie
- Powiększenie strefy płatnego parkowania ( w
Łodzi pojawiają się 93 nowe parkomaty).
|
2013
|
|
2014…
|
źródła:
Henryk Poselt. Łódź do roku 1825, kalendarium.
Wacław Pawlak. Na łódzkim bruku.
Wacław Pawlak. Na łódzkim bruku.
Jacek Kusiński, Ryszard Bonisławski, Maciej Janik. Księga Fabryk Łodzi.
Wacław Pawlak. W rytmie fabrycznych syren.
Krzysztof R. Kowalczyński. Łódź 1924. Kronika oblężonego miasta.
Piotr Gryglewski, Robert Wróbel, Agnieszka Ucińska. Łódzkie budynki
1945-1970.
Marek Budziarek, Leszek Skrzydło, Marek Szukalak. Łódź nasze miasto.
Joanna Podolska. Litzmannstadt Getto. Przewodnik po przeszłości.
i inn.
Wieś Złotno powstała prawdopodobnie przed 1496 rokiem, w którym to dokonano wizytacji dóbr Pabianickich, w wyniku której to określono położenie wsi Retkinia jako sąsiadujące z miastem Łódź, a także wsiami Złotno i Żabice. ;) źródło: Łódź Dzieje Miasta Do 1918r.Tom I s.99,Na tej samej stronie pojawia się informacja nt. pierwszej wzmianki dot. Jagodnicy w 1576r. :)
OdpowiedzUsuńBardzo się cieszę, że są osoby żywo interesujące się Łodzią i jej historią. Zawsze z przyjemnością czytam kolejne wpisy w łódzkim bedekerze :-) Do tego zaglądam ostatnio dość często, związane jest to z rozbudową kalendarium w Wikipedii. Oto link do artykułu:
OdpowiedzUsuńhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Kalendarium_historii_%C5%81odzi
Serdecznie zachęcam do współtworzenia łódzkiego kalendarium, jak i edycji innych artykułów związanych z Łodzią w Wikipedii, największej encyklopedii świata. Pozdrawiam.