sobota, 1 listopada 2025

in memoriam

"Volksfreund Kalender für Stadt und Land", 1930.

"Volksfreund Kalender für Stadt und Land", 1927.
Zbiory Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.
Fot. Monika czechowicz

wtorek, 28 października 2025

DOM HANDLOWY JUVENTUS

Juventus – dawny dom handlowy w centrum miasta. 

Juventus, lata 1976-1977, budowa przejścia podziemnego Piłsudskiego-Sienkiewicza.
(źródło fotografii: Fotopolska.eu)

Kompleks budynków przy al. Piłsudskiego (Główna 14, później al. Mickiewicza) zaprojektował w 1970 roku znany łódzki architekt Aleksander Zwierko. 

Aleksander Zwierko (1924-2003)
- polski architekt i urbanista, żołnierz AK, członek SARP
Przeczytaj w baedekerze:

Dom Handlowy Juventus, lata 1979-1983.
(źródło fotografii: Fotopolska.eu)

"Dziennik Popularny", rok 1978.

Dom Handlowy Juventus, lata 1980-1983.
Fot. Z. Żyburtowicz
(źródło fotografii: Gamebitt, Fotopolska.eu)

"Dziennik Popularny", rok 1976.

W czasach PRL-u Juventus był jednym z ważnych miejsc handlu w mieście. Łodzianie kupowali tu m.in. ubrania, zwłaszcza młodzież lubiła odzież z Juventusu; pojawiały się tu projekty znanych łódzkich projektantek m. inn. Anny Batory i Barbary Brylskiej. 

"Dziennik Popularny", rok 1977.

"Dziennik Popularny", rok 1977.

Lata 1980-1983.
(źródło fotografii: Fotopolska.eu)

Pomiędzy budynkami funkcjonował sklep obuwniczy Hermes. Przez lata na parterze działały też delikatesy.

"Dziennik Łódzki", rok 1980.

"Dziennik Łódzki", rok 1980.

"Dziennik Łódzki", rok 1980.

"Dziennik Łódzki", rok 1980.

Lata 1980-1983.
(źródło fotografii: Fotopolska.eu)

"Dziennik Łódzki", rok 1987.

W latach 90. funkcje budynku powoli zmieniały się. Działała tu m.in. dyskoteka i sklep z ubraniami na wagę. Dziś jest tu hotel, apteka, siłownia, a także restauracje.


Zniknął kultowy neon sygnujący Dom Handlowy Juventus, zapewne dlatego stopniowo zanika dawna tożsamość tego miejsca. Juventus pełnił rolę nie tylko handlową, ale i społeczną – był miejscem spotkań, częścią miejskiej przestrzeni. Jego architektura i lokalizacja wpisywała się w urbanistykę Łodzi lat 70. XX wieku.

Lata 1980-1990.
(źródło fotografii: Fotopolska.eu)

W filmie „Wesela nie będzie” zagrało wnętrze Juventusu, w którym bohaterka, Małgośka (Anna Dymna) robi zakupy. 
Elementem architektury dawnych domów handlowych jest taras biegnący od strony al. Piłsudskiego. W filmie „Wesela nie będzie” przechodzący tędy Wojtek (Krzysztof Stroiński) i Małgośka (Anna Dymna) oglądają budowany wówczas po drugiej stronie ulicy Manhattan.

"Wesela nie będzie", reżyseria Waldemar Podgórski.

 Pasaż przy Juventusie udawał też amerykańskie miasto w „Cudownym dziecku” z 1987 roku. Była to koprodukcja polsko-kanadyjska. Pasażem tym Piotrek ze swoją koleżanką Małgosią ucieka przed goniącymi ich policjantami. Widocznie pasaż przy dawnym Juventusie uznany został za jeden z najbardziej „zachodnich” plenerów w mieście...

"Cudowne dziecko", film Waldemara Dzikiego z 1987 roku.

źródła:
Łódź.pl
Maciej Kronenberg, Marta Wawrzyniak, Aleksandra Jonas. Przewodnik po Łodzi filmowej.

Fot. archiwalne pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi
oraz stron:
Fotopolska.eu

Przeczytaj jeszcze w baedekerze:

Fot. współczesne Monika Czechowicz

sobota, 25 października 2025

Restauracja „Stylowa”, czyli wspomnień czar


Wojska Polskiego 152 - lokal gastronomiczny działa w tym miejscu od czasów PRL – budynek i pierwsza restauracja powstały w latach 60. XX wieku, a „Stylowa” była jednym z rozpoznawalnych lokali tamtej dekady.

"Dziennik Łódzki", rok 1965.

Fot. Ignacy Płażewski, restauracja „Stylowa”, lata 60. XX wieku.
(zbiory Muzeum Miasta Łodzi)

Miejsce pełniło funkcję tradycyjnej restauracji z salami na przyjęcia (dancingi, komunie, przyjęcia rodzinne) – w źródłach pojawia się też nazwa „Myśliwska”.


Obecnie miejsce działa w nowej odsłonie pod patronatem marki „Nienażarty”.

Fot. współczesne Monika Czechowicz
Fot. archiwalne ze zbiorów Muzeum Miasta Łodzi oraz Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.

poniedziałek, 20 października 2025

Rezerwat przyrody Parowy Janinowskie 🌳🌳🌳

Leśny rezerwat przyrody w Parku Krajobrazowym Wzniesień Łódzkich, położony na terenie leśnictwa Janinów.


Rezerwat został ustanowiony w 2000 roku i zajmuje powierzchnię 41,66 ha. Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu lasu bukowego z kompleksem erozyjnych parowów, charakterystycznych dla strefy krawędziowej Wzniesień Łódzkich.


Obejmuje część największego w Polsce środkowej lasu bukowego (buczyna kwaśna) i chroni system parowów powstałych w wyniku erozji spowodowanej działalnością rolniczą. Erozja dawnych ziem uprawnych przez wody opadowe cały czas postępuje w kierunku z północy (z części wyższej rezerwatu) na południe. Łączna długość parowów to około 2,5 kilometra, a ich głębokość dochodzi do 8 metrów. Na dnie parowów znajduje się kilka głazów narzutowych o obwodzie ponad 4 metrów.


Z ciekawszych roślin występuje tu m.in. kruszczyk szerokolistny, lilia złotogłów, paprotka zwyczajna.


Według obowiązującego planu ochrony ustanowionego w 2011 roku, obszar rezerwatu objęty jest ochroną czynną.


Ochrona czynna – to sposób ochrony przyrody stosowany na całości lub części rezerwatu przyrody lub parku narodowego, dopuszczający wykonywanie w razie potrzeby zabiegów ochronnych, ingerujących w naturalne procesy.
Ochrona czynna zazwyczaj ma na celu utrzymanie stanu środowiska takiego, jaki był w momencie obejmowania terenu ochroną albo uzyskanie określonego przez plan ochrony stanu przyrody. Może wymagać działań konserwatorskich stałych lub okresowych, ale zawsze stosowana jest tylko gdy wymaga tego sytuacja. Przykładowo, jeśli rezerwat powstał dla ochrony jakiejś rośliny, a na terenie jej występowania pojawiły się pospolite, ekspansywne rośliny uniemożliwiające jej rozwój i zmniejszające jej populację, owych przybyszów można usuwać. Takie działania muszą mieć naukowe uzasadnienie – na terenie poddanym ochronie czynnej nie należy wykonywać żadnych działań bez wyraźnej potrzeby.


Rezerwat położony jest na terenie obszaru siedliskowego sieci Natura 2000 „Buczyna Janinowska”.


Źródła:
🌳 Rezerwat przyrody Parowy Janinowskie. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska.
🌳 Formy ochrony przyrody. [w:] Park Krajobrazowy Wzniesień Łódzkich. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego.
🌳 Rezerwat Parowy Janinowskie. Nadleśnictwo Brzeziny – Lasy Państwowe.
🌳 Zarządzenie Nr 25/2011 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Parowy Janinowskie”. [w:] Dz. Urz. Województwa Łódzkiego Nr 103, poz. 866. 2011-04-14.
🌳Rezerwat przyrody Parowy Janinowskie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Fot. Monika Czechowicz

niedziela, 19 października 2025

CURRICULUM VITAE (lata 1971-1975)


Curriculum vitae (z łacińskiego bieg życia, przebieg życia) - daty z życia Łodzi - sukcesywnie i... subiektywnie uzupełniane, czyli wszystko po kolei…

1971

styczeń

15

- otrzymanie przez Akademicki Związek Sportowy nowej hali lekkoatletycznej z bieżnią toranową (polski tartan)

16

- przekazanie do użytku Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych (powstała nowoczesna fabryka kolorowej i czarnej taśmy filmowej)


- rozpoczęcie przez Łódzkie Zakłady Wytwórcze Aparatury Elektromedycznej „Famed-1” produkcji polskiej kwarcówki nowego typu zw. Lampą Promieniowania Ultrafioletu i Podczerwieni „EMITA V-700” (zastosowanie w lecznictwie, profilaktyce i kosmetyce)

28

- oddanie do użytku pierwszego piętra Domu Handlowego przy rogu ul. Łanowej i ul. Kwiatowej na Teofilowie CZYTAJ: Dom handlowy TEOFIL.

30

- otwarcie przy ulicy Piotrkowskiej 6 pierwszego w Łodzi sklepu MHD branży wędkarskiej

luty

1

- otwarcie przy al. Kościuszki 36 lokalu „Pod Kuflem” (pierwsza w Łodzi pijalnia piwa przy stolikach, 60 miejsc)


- strajki w siedmiu łódzkich zakładach (min. w Zakładach Przemysłu Bawełnianego im. J. Marchlewskiego oraz w Łódzkich Zakładach Przemysłu Bawełnianego im. Obrońców Pokoju; wysuwano głównie postulaty żądające podwyżki płac)

14

- w Teatrze Wielkim odbyło się spotkanie gości z Warszawy z łódzkim aktywem partyjnym i związkowym (min. uczestniczył w nim premier Piotr Jaroszewicz, przewodniczący CRZZ Władysław Kruczek, sekretarz KC PZPR Józef Tejchma)


- podczas dramatycznego nocnego spotkania z 14 na 15 lutego premiera Jaroszewicza z robotnikami Zakładów Przemysłu Bawełnianego „Poltex” premier obiecał, ze nie będzie podwyżki cen (1 marca w całym kraju przywrócono ceny artykułów spożywczych sprzed 13 grudnia 1970 roku)

19

- ukazanie się pierwszego numeru „Informatora Kinowego” (wydawca: Miejski Zarząd Kin w Łodzi)

marzec

3

- otwarcie przy ul. Aleksandrowskiej 38 Domu Handlowego „Teofil” CZYTAJ: Dom handlowy TEOFIL.


- powstanie w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym Działu Kultur Miejskich

kwiecień

1

- uruchomienie w parku im. 3-go Maja Miasteczka Komunikacyjnego Szkolnego Wojewódzkiego Ośrodka Sportowego CZYTAJ: PARK 3 MAJA - sportowo i rekreacyjnie.

7

- przekazanie do użytku nowego gmachu wydziału farmacji Akademii Medycznej przy ul. Narutowicza 120a

30

- przekazanie do użytku zajezdni autobusowej przy ul. Limanowskiego 147/149.

maj

9

- uroczyste odsłonięcie na terenie byłego dziecięcego obozu koncentracyjnego przy ul. Przemysłowej Pomnika Martyrologii Dzieci (projekt – rzeźbiarka Jadwiga Janus i inżynier architekt Ludwik Mackiewicz; pomnik odznaczono Orderem Krzyża Grunwaldu II klasy) CZYTAJ: Obóz dla dzieci i młodzieży polskiej przy ulicy Przemysłowej.

11

- pożar katedry św. Stanisława Kostki przy ul. Piotrkowskiej 263 CZYTAJ: ŁÓDZKA ARCHIKATEDRA

lipiec

20

- oficjalne otwarcie nowego gmachu Fabryki Firanek i Koronek im. Hanki Sawickiej „Fako” na Teofilowie

wrzesień

1

- wprowadzenie zakazu palenia na wszystkich dworcach kolejowych (w restauracjach, świetlicach, poczekalniach) oraz na przystankach ruchu podmiejskiego

23

- rozpoczęcie budowy stadionu Klubu Sportowego „Tęcza” przy ul. Karpackiej 61

październik


- zainstalowanie w autobusach samoobsługowych kasowników nowego typu – dziurkujących (dziurkowały systemem pięciu otworów ułożonych w specjalny szyfr)

15

- osiedle Kurak otrzymało jako pierwsze gaz ziemny (planowano do 1972 roku wprowadzić gaz ziemny w całym mieście)

grudzień


- pojawienie się nowych kiosków typu „PS-4”


- rozpoczęcie realizacji „gierkowskiego” programu rozwoju i modernizacji Łodzi

1972

styczeń


- opracowanie receptury nowej, nieścieralnej farby emulsyjnej oraz metody zaznaczania pasów za pomocą szkliwa (pierwszy raz zastosowano „szklane” zebry na ul. Rzgowskiej i na ul. Dachowej)

22

- otwarcie przy ul. Żeligowskiego 7/9 Muzeum Wojskowej Służby Zdrowia przy WAM (eksponaty – min. mundury, dokumenty, sprzęt medyczny)


- otwarcie w dawnej pijalni piwa przy ul. Piotrkowskiej 92 drugiego w Polsce, po Katowicach, baru szybkiej obsługi „Bistro” CZYTAJ: PIOTRKOWSKA 92. Kazimierz Olszowski, Eliasz Abkin, Chaim Lajb Poznański i inni...

kwiecień

12

- pojawienie się na ulicach prototypowego zestawu wagonów tramwajowych (sterowane automatycznie drzwi, nowy sposób oznakowania: zamiast okrągłej tarczy na górze – kwadratowa, podświetlana tablica w połowie wysokości wagony, w wagonach samoobsługa)


- powstanie pierwszej w kraju automatycznej myjni wagonów tramwajowych w zajezdni tramwajowej przy ul. Pabianickiej 215 (Chocianowice)

maj

25

- otwarcie w salach wystawowych „Textilimpexu” Piierwszego Ogólnopolskiego Triennale Tkaniny Przemysłowej i Unikatowej

lipiec


- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 89 pierwszego w Łodzi „malborskiego” sklepu obuwniczego (sprzedaż odbywała się tradycyjnie: wybrane przez klienta obuwie podawał sprzedawca, ale ekspozycja towaru obejmowała cały asortyment obuwia znajdujący się w magazynie na zapleczu) CZYTAJ: PIOTRKOWSKA 89 – dawna kamienica Fryderyka Klosse.

sierpień

23

- początek akcji wprowadzenia w Śródmieściu tzw. „zielonej fali” (jako pierwsze zsynchronizowanym systemem sterowania objęto skrzyżowania ulic: Rewolucji 1905 r. i Wschodniej, Piotrkowskiej i A. Próchnika oraz Zachodniej i A. Próchnika; pierwsza w Łodzi „zielona fala” funkcjonowała w oparciu o szafy sterownicze z Zakładów Wytwórczych Urządzeń Sygnalizacyjnych w Katowicach)

30

- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 165 Domu Handlowego PSS „Central” 

październik

20

- powstanie na osiedlu uniwersyteckim przy ul. P. Lumumby rozgłośni studenckiej nadającej program przez kabel do głośników w pokojach (utworzono ją z trzech pojedynczych radiowęzłów akademikowych)

listopad

27

- pojawienie się na ulicach pierwszego patrolowego radiowozu gaśniczego

30

- pojawienie się na ulicach samobieżnych zamiatarek ulicznych ZU-2, napędzanych hydraulicznie przy pomocy silnika samochodu osobowego Syrena (wynalazek zespołu pod kierownictwem inżyniera L. Frącali i inzyniera K. Kobrynia, producent „WUKO” przy ul. Okopowej)

grudzień


- otrzymanie przez Łódzkie Pogotowie Ratunkowe karetki zwanej umownie „N” przeznaczonej do przewozu noworodków (wyposażenie – min. inkubator, ponadto Łódzkie Pogotowie otrzymało cenną aparaturę kardiologiczną: trzy przenośne, bateryjne węgierskie kardioskopy do obserwacji serca i duński defibrylator)

1973

styczeń

1

- początek działalności placówki projektowej Pracowni Konserwacji Zabytków

18

- przekazanie do użytku pierwszej w Łodzi krytej strzelnicy (trzy stanowiska, odległość od tarczy 40 metrów; organizator – Koło Ligi Obrony Kraju w Przędzalni Czesankowej im. Gwardii Ludowej „Polmerino”)

20

- pierwsza w Łodzi prezentacja auta Fiat 126 p (auto przejechało ulicą Piotrkowską z Rynku Staromiejskiego do pl. Wł. Reymonta, potem jednego „malucha” prezentowano na balu sportowców w Hali Sportowej oraz w gmachu I Oddziału PKO przy al. Kościuszki 15, a dwa – w łódzkich zakładach pracy) CZYTAJ: PRL i... motoryzacja w Łodzi

25

- zainstalowanie w Instytucie Ekonometrii i Statystyki Uniwersytetu Łódzkiego elektronicznej maszyny cyfrowej „Odra 1013” (służyła do celów dydaktycznych)

30

- przekazanie do użytku nowoczesnej odlewni metali kolorowych (wyposażenie – min. elektryczne piece indukcyjne)

luty

22

- uroczyste otwarcie przy ul. Wólczańskiej 51 Domu Ekonomisty CZYTAJ: Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT i Dom Technika w Łodzi.

marzec

8

- podpisanie umowy o wzajemnej współpracy naukowo-badawczej między Uniwersytetem im. Józefa Attila w Szeged a Uniwersytetem Łódzkim

10

- uruchomienie nowej centrali telefonicznej w dzielnicy Teofilów (była to centrala automatyczna systemu krzyżowego produkcji polskiej o pojemności 4.000 numerów, zawierająca numerację o liczbie kierunkowej 8)


- powstanie banku tkanek (w Polsce istniały wówczas dwa takie banki: jeden w Warszawie, drugi w Katowicach)


- otrzymanie przez Ośrodek Szkolenia zawodowego Kierowców Ligi Obrony Kraju przy ul. Piotrkowskiej 125 podobnego do wnętrza kabiny samochodowej urządzenia dydaktycznego tzw. auta-tranżera (pozwalało opanować kandydatom na kierowców pierwszych odruchów sensownego manipulowania za kierownicą; był to pierwszy w Łodzi mechanizm do nauki jazdy; autorzy – W. Płużański i Z. Stefanowski)

kwiecień

9

- otwarcie pierwszej w Europie Szkoły Ratownictwa przy Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego

22

- nadanie przez Łódzką Rozgłośnię Polskiego Radia po raz pierwszy stereofonicznego programu radiowego CZYTAJ: Doktor Pinkus i historia Pogotowia Ratunkowego w Łodzi.

maj

1

- oficjalne otwarcie Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. Mikołaja Kopernika przy ul. Pabianickiej 62

2

- oddanie telewizyjnego studia uczelnianego na Marysinie dla Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera

lipiec

19

- otwarcie przy ul. Konstantynowskiej 8/10 Miejskiego Ogrodu Botanicznego CZYTAJ: 
Ogród botaniczny/ogród japoński 🌿🌿
Zegary pełne słońca. Ogród botaniczny 🌳🌞
Skansen Roślinny w Ogrodzie Botanicznym 🌳🌳🌻
Labirynt naturalny z żywopłotu w Ogrodzie Botanicznym 🍀

28

- odsłonięcie na gmachu ratusza przy pl. Wolności 1 pamiątkowej tablicy z tekstem: „Ex navicula navis 1423-1823-1973. 550 rocznica nadania przez króla Władysława Jagiełłę praw miejskich osadzie Lodzia oraz 150 rocznica sprowadzenia przez rząd Królestwa Polskiego pierwszych tkaczy”. CZYTAJ: PIOTRKOWSKA 1 i.... PLAC WOLNOŚCI 1.

sierpień

1

- otwarcie Fabryki Domów na Dąbrowie

grudzień


- oddanie do użytku pierwszego w Łodzi podziemnego przejścia dla pieszych pod skrzyżowaniem ulic: J. Kilińskiego, R. Traugutta i Składowej

1974

styczeń


- urządzenie w pomieszczeniach TRS Widzew nowoczesnego gabinetu odnowy przeznaczonego dla sportowców

10

- otwarcie przy Piotrkowskiej 71 sklepu z wyrobami włókienniczymi japońskiej firmy „Teijin” (sprzedaż wyłącznie za dewizy) CZYTAJ: PIOTRKOWSKA 71 – kamienica Juliusza Pfeiffera: księgarnie, Dom Sztuki, "Łódź w pigułce" i... sklep z wędlinami.

luty


- otrzymanie przez Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne angielskiej aparatury do określania wieku zabytków metodą radiowo-węglową (była to pierwsza tego typu aparatura w muzealnictwie polskim)

4

- pojawienie się na ulicach miasta nowoczesnych tramwajów przegubowych (182 pasażerów; producent - „Konstal” w Chorzowie)

marzec

10

- zainstalowanie, po wielu latach oczekiwań, na stadionie piłkarskim Łódzkiego Klubu Sportowego zegara elektrycznego z tablicą świetlną


- opracowanie technologii produkcji modyfikowanego włókna poliestrowego – dilana, dającego doskonałe efekty w połączeniu z wełną (nowa tkanina – odporna na gniecenie, bardziej miękka od wełny)


- rozpoczęcie w łódzkich zakładach akcji ustalania grup krwi i oznakowania ich w dowodach osobistych (pierwsi zostali zgłoszeni do ustalania grup krwi pracownicy Zakładów Przemysłu Wełnianego „Lodex”)

18

- otrzymanie przez Państwową Wyższą Szkołę Filmową, Telewizyjną i Teatralną im. Leona Schillera nowoczesnego studia telewizyjnego i wozu transmisyjnego

28

- umowa o współpracy Uniwersytetu Łódzkiego z Wyższą Szkołą Techniczną w Karl-Marx-Stadt

kwiecień


- wprowadzenie w ostatnich klasach szkół podstawowych, zawodowych i średnich nauki o organizacjach młodzieżowych (szkoły łódzkie pierwsze w Polsce wprowadziły takie lekcje)

6

- otwarcie w Szpitalu im. dra K. Jonschera jednego z najnowocześniej wyposażonego oddziału intensywnej terapii CZYTAJ: Doktor Karol Jonscher - łódzki Judym?

7

- uruchomienie w Politechnice Łódzkiej nowego kierunku – fizyki technicznej

9

- rozpoczęcie na ulicach Łodzi realizacji zdjęć plenerowych do filmu „Ziemia Obiecana” według powieści Władysława Reymonta, w reżyserii Andrzeja Wajdy CZYTAJ: WIELKI FILM O ŁODZI


- wprowadzenie nowego systemu organizacji ruchu kołowego wzdłuż ulicy Piotrkowskiej (przez skrzyżowanie można było jechać prosto wyłącznie z pasa środkowego, pas lewy i prawy służył do jazdy wyłącznie gdy się chciało skręcić)

11

- powstanie Ogólnołódzkiego Klubu Honorowego Dawcy Krwi (siedziba – Piotrkowska 236)

24

- wykonanie przez zespół łódzkiego „Inwestprojektu” projektu osiedla domków jednorodzinnych w rejonach ul. Pienistej, Rogów i ul. Rojnej

29

- przekazanie do użytku gmachu Państwowej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Henryka Wieniawskiego przy ul. Sosnowej 9 (sala koncertowa – 370 miejsc, sala kameralna, 32 pokoje do gry indywidualnej, sale do rytmiki; projekt – mgr inż. architekt K. Sosnowska)

30

- uroczyste przekazanie Państwowego Domu Rencistów „Włókniarz” przy ul. Krzemienieckiej 7/9 
- wprowadzenie w pierwszym w Polsce firmowym sklepie Zakładów Tekstylno-Konfekcyjnych „Teofilów” przy ul. Zachodniej 23 do sprzedaży modnego bistoru

maj

2

- decyzja Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej o utworzeniu w Łodzi tzw. telefonu zaufania

4

- otwarcie przy pl. Wolności 7 kawiarni „Pod Kurantem” 996 miejsc + 20 na tarasie)

25

- uruchomienie automatycznej telefonicznej informacji kolejowej (informacje o odjazdach pociągów podawane były z taśmy magnetofonowej)

27

- decyzja o budowie osiedla Widzew-Wschód dla Robotniczej Spółdzielni Mieszkaniowej „Bawełna”)

czerwiec

13

- wyłączenie ulicy S. Moniuszki z ruchu kołowego CZYTAJ:  PASAŻ LUDWIGA MEYERA i... biblioteka multimożliwości.

23

- zatknięcie na szczycie największego łódzkiego wieżowca przy ul. F. D. Roosevelta tradycyjnej wiechy

lipiec

1

- otwarcie Biura zamiany Mieszkań Spółdzielczych (prowadziło również rejestrację wszystkich kandydatów do łódzkich Spółdzielni Mieszkaniowych)
- wprowadzenie na ulicach Śródmieścia nowych zasad organizacji ruchu drogowego (zlikwidowanie ruchu tranzytowego przez ul. Piotrkowska i pl. Wolności, zachowano jedynie komunikację autobusową)

8

- decyzja o zrobieniu ze stacji Łódź-Olechów największej stacji rozrządowej w kraju (47 torów relacyjnych, nowoczesna lokomotywownia, wagonownia i myjnia)

10

- przystąpienie do montażu gigantycznego transformatora sieciowego o mocy 250 MVA z Łódzkich Zakładach „Elta”

17

- zainstalowanie na skrzyżowaniu ul. Ogrodowej i ul. Zachodniej pierwszej w Łodzi wiszącej sygnalizacji do kierowania ruchem

20

- przekazanie do użytku Zakładów TK „Teofilów”
- oddanie do użytku hali Rzemieślniczego Klubu Sportowego „Resursa” przy ul. Letniej CZYTAJ:  ŁÓDZKA RESURSA


- otwarcie przy pl. Wolności salonu „Cepelii”
- zakończenie budowy zegara słonecznego w parku Staromiejskim CZYTAJ: Zegar słoneczny w Parku Staromiejskim.

sierpień

9

- opracowanie w Łódzkiej Fabryce Maszyn Jedwabniczych „Majed” pierwszej całkowicie polskiej konstrukcji tzw. skręcarki fantazyjnej (służyła do produkcji przędz ozdobnych)

20

- powstanie Klubu Społecznych Kronikarzy przy organizowanym Muzeum Historii Miasta Łodzi (tworzenie kroniki filmowej Łodzi)


- zamontowanie na 15 najruchliwszych skrzyżowaniach urządzeń do sterowania światłami ruchu ulicznego (producent: Zakłady Aparatury Elektrycznej „Ema-Elester”)

wrzesień

5

- w kinie „Bałtyk” odbyła się premiera filmu fabularnego „Potop” według powieści Henryka Sienkiewicza, w reżyserii Jerzego Hoffmana

30

- uruchomienie Fabryki Dywanów „Dywilan”

październik

1

- uroczyste otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 22 pierwszego w Polsce sklepu Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej, urządzonego w całości przez firmę szwajcarską
CZYTAJ: PIOTRKOWSKA 22
- otwarcie na wydziale ekonomiczno-socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego nowego kierunku – gospodarka miejska

4

- otwarcie Pałacu Ślubów w XIX-wiecznym pałacyku przy pl. Niepodległości CZYTAJ: Willa Ernsta Leonhardta - ulica Pabianicka 2. Firma Ernsta Leonhardta – ulica Rzgowska 17.


- powrót łódzkiej wyprawy alpinistycznej w Andy (łódzcy alpiniści zdobyli 8 pięciotysięczników w Boliwii i Peru, zdobyli dziewiczy szczyt 5.650 m npm w Andach peruwiańskich, który został nazwany Nevada-Łódź)

listopad

8

- rozpoczęcie w kinach Łodzi i województwa łódzkiego wyświetlania monotematycznego wydania Polskiej Kroniki Filmowej nr 45a w całości dotyczącego Łodzi i Ziemi Łódzkiej

17

- oddanie do użytku nowego Domu Akademickiego przy al. Politechniki (szesnastopiętrowy, pokoje dwu- i trzyosobowe dla 600 studentów)

grudzień

19

- pojawienie się pierwszej butelki Pepsi-Coli, napoju wyprodukowanego w Łódzkiej Wytwórni przy ul. Błońskiej (jeszcze przed całkowitym zakończeniem budowy zakładu, od 1 stycznia do 30 czerwca 1975 roku wyprodukowano 13.500.000 butelek napoju)

31

- powstanie Zespołu Filmowego „Łódź” (kierownik artystyczny Bogdan Poręba)

1975

styczeń

2

- wprowadzenie w łódzkich przedszkolach gimnastyki korekcyjnej

11

- otwarcie przy zbiegu ul. Piotrkowskiej i ul. G. Narutowicza Klubu Gier Automatycznych „Maxim” CZYTAJ: PIOTRKOWSKA 98 – magazyn konfekcyjny Emila Schmechela i Dom Buta.

16

- uroczyste otwarcie przy ul. Bocznej 5 Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych Polskiej Akademii Nauk CZYTAJ: Profesor Jan Michalski i... dom przy ulicy Tylnej.

18

- robocza premiera filmu „Ziemia Obiecana” w reżyserii Andrzeja Wajdy CZYTAJ: WIELKI FILM O ŁODZI

luty

12

- utworzenie w Łódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej pierwszej w Polsce Pracowni Ochrony Środowiska przed Czynnikami Rakotwórczymi


- oddanie do użytku kombinatu gastronomicznego „Kaskada” przy ul. Narutowicza 7/9 (około 700 miejsc)

26

- otwarcie dwóch nowych supersamów PSS: na osiedlu Dworzec-Chojny i na osiedlu Retkinia

marzec

1

- rozpoczęcie przy ul. Lodowej na Dąbrowie prac przygotowawczych dla budowy drugiej łódzkiej fabryki domów (budowę rozpoczęto 17 kwietnia)

maj


- otwarcie przy ul. B. Limanowskiego kina „Iwanowo”

czerwiec

22

- odsłonięcie w parku na Zdrowiu monumentalnego Pomnika Czynu Rewolucyjnego (podczas Rewolucji 1905 roku wykonywano tutaj wyroki śmierci wydane przez carski sąd wojenny na strajkujących łódzkich włókniarzy) CZYTAJ: POMNIK CZYNU REWOLUCYJNEGO

lipiec

20

- wmurowanie aktu erekcyjnego pod budowę osiedla Widzew-Wschód

październik


- otwarcie na wydziale elektrycznym Politechniki Łódzkiej studiów elektronicznych przeznaczonych dla projektantów, konstruktorów i specjalistów eksploatacji aparatury elektronicznej


- powstanie harcerskiego zespołu artystycznego „Krajki”


- utworzenie, na podstawie Zarządzenia nr 43/75 Prezydenta miasta Łodzi, Muzeum Historii Miasta Łodzi (siedziba w pałacu I. K. Poznańskiego przy ul. Ogrodowej 15; dyrektor Wojewódzki Konserwator Zabytków Antoni Szram)
- rozpoczęcie budowy Śródmiejskiej Dzielnicy Mieszkaniowej – tzw. „Manhattanu”
- utworzenie, na podstawie reformy administracyjnej, województwa miejskiego łódzkiego (najmniejsze i najgęściej zaludnione w Polsce, objęło 8 miast: Łódź, Aleksandrów, Głowno, Konstantynów, Ozorków, Pabianice, Stryków, Zgierz i 9 gmin wiejskich)


źródła:
Grażyna Kobojek. Łódź – Kalendarium XX wieku.
Wikipedia

Dom handlowy "Teofil", rok 1972.
(źródło fotografii: miastograf /www.miastograf.pl)

Przeczytaj w baedekerze: